Przejdź do zawartości

Strona:Kazimierz Bartoszewicz - Słownik prawdy i zdrowego rozsądku.djvu/37

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
29

małżeńskiego największe szczęście mają „głowy do pozłoty“.
Głupota, prawdziwy dar nieba, główna podstawa do szczęścia, jakie daje zadowolenie ze siebie. Głupiec wogóle bywa szczęśliwy — ludzie są dla niego pobłażliwi, a on sam nieraz, gdy idzie o jego interes, umie się zmienić w chytrego lisa. Przysłowia też mówią: „trudna z głupim sprawa“ i „głupi dziesięciu mądrych zwiedzie“. Są tacy, co pragną wykorzenić głupotę, ale jestto naprzód zadanie nad siły ludzkości, a następnie cała wartość rozumnych polega na tem, że głupi żyją na świecie, — znieśmy głupstwo, a dostaniemy czarnej melancholji i z nudów poumieramy; — czyżby nas zachwycała pogoda, gdyby nie było niepogody? — czybyśmy odczuwali piękno, gdyby nie było brzydoty? Głupcy mają szczęście i w tem, że tomy o nich popisano. Oto kilka mądrych myśli o głupocie: Cycero mówi, że niema nic nieznośniejszego jak głupiec w szczęściu i że niema głupstwa, którego nie bronił lub nie uczył który z filozofów. Arystoteles twierdzi: jest rzeczą głupiego gniewać się gdy nie trzeba i nie gniewać się gdy trzeba. Według Bakona, natura odmówiła głupiemu zdolności i rozumu, a on stara się to zastąpić zarozumiałością i uporem. „Z głupotą nawet bogowie napróżno walczą“. (Schiller). „Głupcy nie lubią mądrego; — jak psy wiejskie, zobaczywszy myśliwego, ujadają na niego zdaleka, szczypią pismem lub szyderstwem“. (Saadi Gulistan). Mickiewicz mówi w „Panu Tadeuszu“:

Wiem z doświadczenia, nawet głupi się przydadzą
Byle tylko poczciwi i pod mądrych władzą.

Eklezjastyk radzi: „Z głupim nie mów wiele, odstąp od