Strona:Kaszubi na tle etnografji Polski.djvu/038

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

twórcą sprzętów domowych. Dawny sprzęt ludowy wyparły miejskie wyroby fabryczne. Jedynie we wsiach bardziej zapadłych zachowano stare urządzenie wewnętrzne izby.

urządzenie
izby

Przy wejściu do izby, która jest równocześnie mieszkaniem, sypialnią, kuchnią i pracownią, widać nawprost wejścia w kącie wielki dębowy stół, czasem z resztkami dawnego malowania [Lorentz 56 49]. Przy ścianie za stołem znajdują się ławy z oparciem, a przed stołem stoją stołki o pięknie rzeźbionych oparciach (ryc. II a—b). Stołki te mają formę renesansową, zupełnie analogiczną do polskich stołków czyto z Wielkopolski (ryc. II c), Mazowsza czy Podhala (ryc. II d). W drugim kącie mieści się łóżko, dziś nieraz składane. Nazwa wer [68 III 613], zapisana w słownikach kaszubskich, świadczy jednak, że i tutaj był znany, podobnie jak w Polsce, pewien rodzaj drewnianego pomostu do spania [Karłowicz 51 VI 90].

Pod oknem przy ścianie dłuższej stoi zawsze skrzynia pięknie malowana (ryc. 12 a). Skrzynie te miały zwykle pola dwudzielne z ornamentem doniczki, wazonika lub wiązanki kwiatowej, a więc były zupełnie podobne do skrzyń w chatach wielkopolskich (ryc. 12 b), kujawskich i małopolskich (ryc. 12 c). W skrzyni tej przechowywano szczególnie czapki złotem i srebrem haftowane oraz różne części ubrania. Bieliznę przechowywano w osobnym kufrze. Prócz ław biegnących pod ścianami, znajduje się także mała ławeczka koło pieca, zwana komka, na której gospodarz chętnie wypoczywa [Lorentz 56 50].
W izbie kaszubskiej znajduje się również drewniana kolebka biegunowa (ryc. 13 a—b), która jest właściwa szczególnie dla Polski i z małemi wyjątkami powszechnie tu panuje [Moszyński 63 568]. Jeśli się porówna kolebki kaszubskie i kra-