Strona:Karol Boromeusz Hoffman - O panslawizmie zachodnim.pdf/22

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

części pierwotnéj Słowiańszczyzny, wschodnia i południowa, tak już były zamulone obcemi żywioły, iż w téj już odległéj dobie przedstawiały odmienną od reszty Słowiańszczyzny postać i zaczęły wchodzić na inną koléj narodowego rozwoju. Z jednego szczepu zrobiły się jakby dwa, jeden czysty, drugi mięszany. Przybycie Ruryka i rozgoszczenie się Waregów uwydatniło jeszcze bardziéj ów polityczno-etnograficzny rozbrat, tak że rzeczywistą reprezentantką pierwotnéj Słowiańszczyzny pozostała tylko część jéj zachodnia.[1] Z tego to powodu najpoważniejsi badacze starożytności słowiańskich jako to: Dobrowski, Adelung, Durich dzielą już w X. wieku po n. Ch. starą Słowiańszczyznę pod względem języka i instytucyi na dwie połowy: na Słowiańszczyznę zachodnią i wschodnio-południową. Linią graniczną między niemi utworzyła jakby sama natura, stanowiły ją mniéj więcéj: Dźwina, Berezyna, Dniepr, Dunaj, Sawa i Karpaty.[2] Z lewéj strony téj linii mieszkało plemię lesko-czeskie, mówiące jednym czystym słowiańskim językiem, jako to: Lesi czyli Polacy, Szlązacy, Czesi, Morawianie, Słowacy, Serbowie nadelbiańscy i nadbałtyccy; z prawéj strony: Wielko-rosyanie czyli Moskale, Bółgarowie i Illyrowie. Pierwszych ożywiał duch wolności, zostawali pod rządami książąt własnéj krwi i wła-

  1. Gorszemu jeszcze losowi od Słowiańszczyzny wschodniéj uległa narodowość Słowiańszczyzny południowéj. Bółgarowie na przykład, mieszkańcy dawnéj Męzyi, nietylko przyjęli jak Rosya obce nazwisko (azyatyckie Bulgarów), ale po kilku wiekach pod napływem uralszczyzny, grecczyzny i albiańszczyzny tak się skaził ich język ludowy, iż dziś są filologowie, którzy nie mogą w nim dopatrzyć pierwiastków słowiańskich. Szafarzyk II. 198, 224, 251.
  2. Szafarzyk II. 746. 750.