Strona:Janusz Libicki - Granice opodatkowania.djvu/7

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

nie jest w stanie dostarczyć im działalność prywatno-gospodarcza. Ten rodzaj działalności gospodarczej, w wyniku którego zostaną zaspokojone wspomniane powyżej specyficzne potrzeby, można dla odróżnienia od gospodarki prywatnej nazwać gospodarką publiczną. Analogicznie, potrzeby, zaspakajane w ramach działalności prywatno-gospodarczej, nazwać możemy potrzebami indywidualnymi, potrzeby zaś, zaspakajane w ramach gospodarki publicznej, możemy nazwać potrzebami zbiorowymi. Gospodarka publiczna ma zatem na celu dostarczenie jednostkom gospodarującym tego rodzaju dóbr i usług, których jednostki te nie są w stanie zdobyć w zakresie gospodarki prywatnej, względnie których zdobycie na tej drodze pociągałoby za sobą znaczne pogorszenie w stopniu zaspakajania potrzeb indywidualnych.
Dobra i usługi, dostarczane jednostkom gospodarującym przez gospodarkę publiczną, nie są oczywiście dobrami wolnymi, lecz muszą być wyprodukowane, produkcja ich zaś pociąga za sobą pewne koszty, które muszą zostać pokryte przez tych, którzy z nich korzystają dla zaspokojenia swych potrzeb, to znaczy przez ogół jednostek gospodarujących.
Teoria skarbowości, będąca nauką o gospodarce publicznej, zajmuje się więc badaniem, jakie cele zostają wyznaczone gospodarce publicznej do osiągnięcia, według jakich kryteriów dobierane są środki, prowadzące do osiągnięcia tych celów, i wreszcie, jakie kryteria rządzą ustalaniem wysokości kosztów zdobycia tych środków, oraz rozłożeniem tych kosztów na ogół jednostek gospodarujących. Innymi słowami, tak pojęta teoria skarbowości ma za przedmiot badania zagadnienie, jak powstaje plan gospodarki publicznej, jaki wpływ na treść i zakres tego planu mają ceny i ilości prywatno-gospodarczych dóbr i usług, znajdujących się na rynku, oraz ich rozdział między poszczególne jednostki gospodarujące i wreszcie, jak z kolei wpływa realizacja tego planu na ceny i ilości tych dóbr i usług, oraz na ich rozdział pomiędzy poszczególne jednostki gospodarujące.