Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom I.djvu/47

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

niew, sączy się z błotnisk wsi Satyczowa, a wpada do Styru poniżej Łucka za miastem. Potém Roś (Rosz), wypływa z bagien blisko miasteczka Smolnian, a uchodzi do Dniepru, blisko zamku i miasteczka Orszy. Potém Jasiołda (Jaszolda), źródło ma w okolicy Kopilowa, wpada do rzeki Prypeci poniżej miasta Pińska. Potém Berezyna (Brzeszina), źródło w bagnach i stepach Wielkiej Rusi blisko miasta Połocka, ujście ma do Dniepru niedaleko miasteczka Bobrujska (Dobrujsko); ta rzeka podziela Litwę od ziem Ruskich. Potém Swisłocz, źródło ma koło wsi Porostowa górnej części, wpada zaś do Berezyny niedaleko miasteczka Borysowa. Potém Świnia, wypływa z jeziora Włoska, a uchodzi do morza blisko Rygi. Potém Połota, od której miasto i ziemia Połocka biorą nazwisko, źródło ma w pobliżu zamku Krewa, ujście do rzeki Dźwiny podle zamku Połocka. Potém Boh, źródło w górnej części lasu Oleska, ujście ma do Dniepru około zamku i miasteczka Daszowa. Potém Wyzew (Wiszew), źródło we wsi Nowosiedlcach, ujście ma do rzeki Prypeci poniżej zamku Ratna. Potém Luta, źródło u wsi Teremna (Tremno), ujście ma do Wyzwi niedaleko Ratna. Potém Bereznica (Brzesznicza), płynie z pod miasteczka Uborcia, ujście ma pod miasteczkiem Strzesznem. Potém Berezyna, przedzielająca ziemię Łucką od Litwy, jest granicą prawdziwą królestwa Polskiego. Potém Orsza, której źródło ... ujście do Dniepru około ... Potém Bóbr, mający początek ... ujście do Dniepru podle ... Potém Boryszow, którego źródło około ... ujście ... Potém Horyń (Orinya), źródło ma pod miasteczkiem Dąbrowicą (Dambrowica), ujście do rzeki Styru.

Niemen ze wszystkich rzek najspokojniejszy.

Nadmienić tu wypada, że wszystkie niemal rzeki Polskie, jako to Wisła, Odra, Warta, Bug, Dniepr i Dniestr, łamią i podrywają swoje brzegi; drzewa i znaczne odmuliska, niekiedy nawet wsie całe zabierają. Sam tylko Niemen tak głębokie i nakształt żłobu krągło wytoczone ma koryto, że spokojnie płynąc, i dzierżąc się swego łoża, ani lasom ani pobrzeżnym niwom nie szkodzi. A nadto, wszystkie wzwyż pomienione rzeki tworzą jeziora i wyspy, a niekiedy w silnych wylewach, opuściwszy dawne koryta, nowe sobie tworzą łożyska z nowemi wyspami i jeziorami, nie rzadko też do starych łożysk powracają. Dźwina rzeka płynie podle znakomitych miast Ruskich Połocka i Witebska. Po drugiej zaś stronie zamku Witebska bieży Witba, dosyć znaczna rzeka. Poza ujściem Wisły wpadają