8
Nię chcę ukrywać faktu, że w obozie chrześcijańskim, ściślej mówiąc katolickim, — bo tylko katolicyzm posiada skrystalizowany światopogląd i teoryę społeczną, — że w naszym obozie żądania praw wyborczych dla kobiet, jak również dopuszczenia ich do wszelkich urzędów publicznych znajdują wielu przeciwników. Obok cytowanego wyżej O. Cathreina, przeciwnikiem takich żądań jest autor gruntownej książki o kwestyi kobiecej[1] i sympatyk innych postulatów kobiecych, ks. A. Rösler, Redemptorysta. U nas sceptycznie zapatrywał się na te żądania ks. biskup K. Niedziałkowski[2]. Zwłaszcza w przeznaczonych dla szkół podręcznikach katolickiej etyki i socyologii łatwo się spotkać z tezą, zwalczającą polityczne równouprawnienie kobiet.
Nie jest to wszakże teza ogólna. U niektórych autorów, zwłaszcza nowszych, znać pewne niezdecydowanie, albo i połowiczne ustępstwa na rzecz feminizmu. Wspomnimy tutaj O. A. Castelein T. J.[3], znanego moralistę tegoż zakonu O. Noldina[4] i Dominikanina O. Prümmera[5]. Co więcej, można zacytować nazwiska poważnych pisarzy, tak z pomiędzy kapłanów, jak i świeckich katolików, którzy odnoszą się z całą sympatyą do politycznego równouprawnienia kobiet. Ks. Naudet[6], prof. fryburski Max Turmann[7], Palhories[8], Dominikanin A. D. Sertillanges[9] — oto kilka nazwisk autorów, piszących po francusku z ostatnich czasów.
Zresztą nawet przeciwnicy, jak ks. Cathrein, wyznają otwarcie, że w tej kwestyi nie wiąże ich ani żaden dogmat, ani inne autorytatywne orzeczenie Kościoła, lecz że zwalczają prąd, który
- ↑ A. Rösler: „Die Frauenfrage“, 2 wyd. 1907.
- ↑ K. Niedziałkowski: „Nie tędy droga, szanowne panie!“. Warszawa 1897.
- ↑ A. Castelein: „Droit naturel“, Paris 1903, na str. 566—568.
- ↑ „Theologia moralis“, wyd. 11, t. 1, str. 302. Skłania się raczej do tezy negatywnej.
- ↑ „Theologia moralis“, t. 2, str. 458. Przemawia, choć niezdecydowanie raczej za równouprawnieniem kobiet.
- ↑ „Pour la femme“, Paris.
- ↑ „Initiatives féminines“, 4 tys. Paris, Lecoffre, 1908.
- ↑ „Nouvelles Orientations de la Morale“, Paris, Blond et Cie, 1911.
- ↑ „Féminisme et Christianisme“, Paris. Lecoffre, 1908.