Głosowanie.
W tym artykule przedstawiam, w należytem jego określeniu, właściwe znaczenie powszechnego głosowania, które wskutek fałszywego nieraz zrozumienia, zostaje spaczone. Głosowanie to nie zapewnia wcale, jak wielu myśli, prawa głosu wszystkim jednostkom danego kraju, bo w krajach, gdzie ono jest zaprowadzone, nie wszyscy głosują, np. kobiety (Francja), a poniżej pewnego wieku, przeważnie 21 lat, nigdzie nikt do głosu nie jest dopuszczony. Powszechne głosowanie, w swem właściwem znaczeniu, nadaje prawo głosu wszystkim warstwom społeczeństwa, bez żadnej różnicy i żadna z nich od tego prawa nie może być usuniętą.
Dawniej społeczeństwo dzielono na stany, które przedstawiały warstwy ówczesnego społeczeństwa i z których każdy miał swe poszczególne prawa i obowiązki a także i poszczególne interesa. Po zrównaniu wszystkich obywateli w prawach i obowiązkach względem państwa, różnice zachodzące w tym kierunku miedzy różnemi warstwami społeczeństwa się zatarły, ale interesa ich pozostały niezmienione i ani zrównać ani do wspólnego mianownika sprowadzić się nie dadzą. Interesa te przedstawiają, każdy z osobna, odrębną wartość i znaczenie nie tylko dla danej warstwy, ale i dla państwa, które będąc wspólnem dobrem całego społeczeństwa, łączyć musi w sobie interesa wszystkich warstw je składających.
Z tego wynika, że logicznie biorąc, przedstawicielstwo narodowe winno być reprezentacją interesów, tj. składać się z pojedynczych grup, odpowiadających realnym interesom poszczególnych warstw społecznych, ale nie, jak dotąd, ze stronnictw politycznych opierających się na fikcji. Bo fikcją jest, żeby jakiekolwiek stronnictwo polityczne złożone z różnych warstw społecznych, mogło, choćby chciało, bronić równocześnie, z jednakowym skutkiem, interesu wszystkich tych żywiołów, które z natury rzeczy mogą często i muszą mieć interesa wprost sobie przeciwne. Weźmy np. producenta i konsumenta. Pierwszy z nich ma interes, wyprodukowany przez siebie towar jak najdrożej sprzedać, drugi zaś, tenże sam towar, jeżeli mu jest potrzebny, nabyć, ale
