Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/528

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
—   275   —

Z przytoczonych ksiąg „rejestrowych“ śmiało wnioskować możemy, że mieszczanie ówcześni, więcej aniżeliby dzisiaj tego domniemywać się można, zajmowali się pisaniem, i to nie tylko rachunków kupieckich i gospodarskich, ale także prowadzeniem pamiętników, poświęconych zdarzeniom familijnym, jako też i miejskim, coby tylko świadczyło o ich intelligencyi, obudzonej udziałem w życiu publicznem, oraz wyższem zainteresowaniu się sprawami miasta. Tak obok siąg wspomnianych znajdujemy jeszcze zapiski, a jak wówczas mówiono, „spiski“ Gandolfiego, po jego śmierci pochowane do skrzynki i zamknięte w sklepie[1]; do tej samej kategoryi zaliczyćby należało tylokrotnie wspomniany, dla naszych badań tak nieoceniony „Dyaryusz Tymowskiego“. Jaką ważność do takich pism już wówczas przywiązywano, najlepszy dowód, że nawet listy chowano w puszce żelaznej[2]. Jakaż nieodżałowana strata, że wszystkie te świadectwa przeszłości nie doszły rąk naszych!

Ostatnim wreszcie przedmiotem, używanym także za szczególny rodzaj ozdoby, którą wnętrza ówczesnych mieszkań Nowego Sącza posiadały, a jaką tylko domy niewielu miast polskich poszczycić się mogły, była broń albo, jak wówczas także powszechnie z łacińska nazywano, armata — służąca właściwie do obrony miasta, a przechowywana w domach prywatnych wskutek wojskowej organizacyi całego mieszczaństwa i jego obowiązku pełnienia w razie niebezpieczeństwa służby wojennej[3]. Gatunki tej broni, które źródła

    Historia Hortensium. — 13. Scribonii Largi medici: De compositione medicamentorum. (Spis ruchom. An. Gandolfiowej 1599).
    1. Szym. Syreniusza: Zielnik z łac. herbarzem zwany. — 2. Księga in folio niemiecka cyrulicza. — 3. Antonii Murae medica 8°. — 4. Antidotum Vehaeri in folio. — 5. Chirurgia niemiecka. — 6. Bartł. Paprockiego: Ogród królewski in folio. — 7. Galeni opus secundum. — 8. Młot na czarownice. — 9. Doktorski gwintowny regiment in folio. — 10. Niemiecka książka in 4to, niewiedzieć co. — 11. Psałterz stary opleśniały. — 12. Practica, niemiecka in 8vo. — 13. Sprawiedliwy Józef in 4to. — 14. Thesaurus pauperum, niemiecki. — 15. Przeciw powietrzu nauka in 4to. — 16. Rozmowa koło religii i polskiej korony. — 17. Zwierciadło bez szkła złociste. — Rejestrowych książek pięcioro. (Testam. Elżb. Pytlikowiczowej 1637.).
    1. Żywoty święte polskie. — 2. Zwierciadło przykładów. — 3. Ogród różany. — 4. Nauka o umieraniu. — 5. Pacierza wykład. — Ksiąg różnych 14. (Inwent. Reg. Halinowiczowej 1636.).

  1. Spis ruchom. An. Gandolfiowej.
  2. Spis ruchom. Zyg. Gądka.
  3. Zob. powyżej str. 8.