Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

„Tobie szlachetnie urodzonemu Sebast. Lubomirskiemu, kasztelanowi małogoskiemu i staroście Naszemu sandeckiemu, rozkazujemy, ażebyś się stawił przed Nami i sądem Naszym królewskim krakowskim. Żalą się bowiem i pozywają cię rajcy i ławnicy miasta Naszego Nowego Sącza, że wbrew zwyczajom i przywilejom zabierasz im dochody z targów[1] płynące; wydzierasz ich pastwiska za rzeką Kamienicą ze szkodą miasta; poddanych miejskich w Żeleźnikowej zmuszasz do robocizn zamkowych, a gdy się wzbraniają, zamykasz ich w więzieniach i trzymasz w nich dowolnie albo zastawu domagasz się od nich; przedmieszczan przynaglasz do podwód niebywałych i częstych na Spiż i do Dobczyc[2]; wzbraniasz mieszczanom wyrabiać i szynkować piwo gęste czyli czarne, tak zwany marzec, ze szkodą miasta; rajców świeżo obranych zmuszasz do składnia sobie niebywałej przysięgi wbrew ich zwyczajom i swobodom; urząd radziecki często, czy to w dzień, czy w nocy powołujesz na zamek wbrew ich swobodom; wybory nowych rajców nie w należytym czasie, lecz dowolnie podług upodobania swego odbywasz; akta miejskie z ratusza na zamek dowolnie każesz sobie przynosić wbrew przywilejom miejskim; ogród miejski koło pastwiska, czyli wygonu miejskiego, zabrałeś i zatrzymałeś; kazałeś zbudować tamę czyli jaz na Dunajcu z nadwerężeniem murów miejskich; plac wśród murów miejskich, tak zwany parkan, przywłaszczyłeś sobie ze szkodą miasta; zabraniasz rybołostwa mieszczanom na Dunajcu i Kamienicy; pachołkami starościńskimi na folwarkach miejskich różne psoty i szkody wyrządzasz i rozmaite inne uciążliwości im czynisz, które to szkody szacują sobie na 10.000 złp. Wzywamy cię zatem, ażebyś się usprawiedliwił przed sądem Naszym z postępku swego.“
„Dan w Krakowie w piątek najbliższy po Nawróceniu się św. Pawła R. P. 1596“[3].

List ten odsłania nam nieznane dotąd szczegóły, a rzucające nie mało światła na dążności starostów, usiłujących podkopać dobrobyt i swobody miejskie, przywilejami królewskimi zabezpieczone. Ale przezorny Zygmunt III. położył koniec tym nadużyciom, a na-

  1. Nie jedyna to ani ostatnia tego rodzaju skarga; w księgach dochodów miejskich XVII. wieku, nie rzadko spotykam się z zapiskiem: „foralia gród wziął“.
  2. Sebast. Lubomirski był równocześnie także spiskim i dobczyckim starostą.
  3. Datum Cracoviae feria VI. post conversionem sancti Pauli proxima A. D. 1596. Oryginał łaciński, zachowany pomiędzy dawnymi aktami Nowego Sącza.