Metodą, jaką się nauczyciel przeważnie posługuje,
jest metoda heurystyczna, poszukująca prawdy w wspólnej
pracy, stwarzająca silny kontakt klasy z nauczycielem,
pobudzająca ucznia do samodzielności, wspierająca
zrozumienie i przyswojenie, stwarzająca równowagę
aktywności obu czynników: nauczyciela i ucznia. Wymaga ona od nauczyciela więcej niż metoda wykładowa:
żąda nietylko ogromnej sprawności językowej, ale
szybkości i lekkości myślenia, zdolności stawania na
stanowisku ucznia, widzenia rzeczy z tej drugiej strony,
nie własnej. Głównym orężem, którym włada heureza,
jest pytanie, dlatego też sztuce stawiania pytań należy
kilka uwag poświęcić, gdyż nie jest bynajmniej łatwa.
Nietylko początkujący nauczyciel, ale i wytrawny pedagog
powinien się pod względem sposobu stawiania pytań
kontrolować, by się uchronić od niezręczności.
Jakie powinno być dobre pytanie? Zrozumiałe i jasne. By zaś takiem było, musi czynić zadość kilku
warunkom. Wszystkie jego części składowe muszą być
uczniowi bezwzględnie znane i jasne. Tak np. w 3 czy
4 roku nauki przy omawianiu „Powrotu taty“, który jest
na tym poziomie zupełnie odpowiedni, byłoby błędem
zadać takie pytanie: Jakie pobudki, a może nawet: jakie
motywy skłoniły zbójcę do darowania życia ojcu i dzieciom? Albo: Jaka jest idea tego utworu? Niewątpliwie
bowiem na tym poziomie pojęcia: motyw, idea, przed-
Strona:Jan Biliński-Nauczanie języka polskiego.djvu/037
Ta strona została przepisana.
PYTANIA.