Strona:Jan Biliński-Nauczanie języka polskiego.djvu/037

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
PYTANIA.

Metodą, jaką się nauczyciel przeważnie posługuje, jest metoda heurystyczna, poszukująca prawdy w wspólnej pracy, stwarzająca silny kontakt klasy z nauczycielem, pobudzająca ucznia do samodzielności, wspierająca zrozumienie i przyswojenie, stwarzająca równowagę aktywności obu czynników: nauczyciela i ucznia. Wymaga ona od nauczyciela więcej niż metoda wykładowa: żąda nietylko ogromnej sprawności językowej, ale szybkości i lekkości myślenia, zdolności stawania na stanowisku ucznia, widzenia rzeczy z tej drugiej strony, nie własnej. Głównym orężem, którym włada heureza, jest pytanie, dlatego też sztuce stawiania pytań należy kilka uwag poświęcić, gdyż nie jest bynajmniej łatwa. Nietylko początkujący nauczyciel, ale i wytrawny pedagog powinien się pod względem sposobu stawiania pytań kontrolować, by się uchronić od niezręczności.
Jakie powinno być dobre pytanie? Zrozumiałe i jasne. By zaś takiem było, musi czynić zadość kilku warunkom. Wszystkie jego części składowe muszą być uczniowi bezwzględnie znane i jasne. Tak np. w 3 czy 4 roku nauki przy omawianiu „Powrotu taty“, który jest na tym poziomie zupełnie odpowiedni, byłoby błędem zadać takie pytanie: Jakie pobudki, a może nawet: jakie motywy skłoniły zbójcę do darowania życia ojcu i dzieciom? Albo: Jaka jest idea tego utworu? Niewątpliwie bowiem na tym poziomie pojęcia: motyw, idea, przed-