Strona:J. W. Draper - Dzieje stosunku wiary do rozumu.djvu/84

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

teologicznego opowiadaniu biblii o grzechu w ogrodzie edeńskim, o wykroczeniu i karze Adama tak wielką wagę nadano, to i we względzie filozoficznym stary testament został pierwszorzędną powagą w teoryi ojców kościoła, czyli tak zwanej patrystycznej. Astronomia, geologia, chronologia, geografia, antropologia i wogóle wszystkie gałęzie wiedzy ludzkiej musiały się do niej stosować.
Ponieważ zapatrywanie się ś. Augustyna przyczyniło się do wyrobienia sprzeczności pomiędzy teologią a umiejętnościami, nie od rzeczy tu będzie roztrząsnąć pokrótce te poglądy owego wielkiego męża, które się odznaczają bardziej filozoficznym polotem. W tym celu najstosowniej będzie przytoczyć niektóre ustępy z badań jego nad pierwszym rozdziałem Księgi Rodzaju, zawartych w księdze jedenastej, dwunastej i trzynastej jego „Wyznań“.
Pismo to składa się z rozpraw filozoficznych, przeplatanych różnemi deklamacyami. Autor prosi Boga, aby mu dał zrozumieć Pismo Święte i otworzył mu znaczenie jego; oświadcza, iż nic w niem niema zbytecznego, tylko że słowa mają wielorakie znaczenie.
Sama postać świata stworzonego dowodzi istnienia twórcy; lecz wnet się rodzi pytanie: „Jak i kiedy stworzył on niebo i ziemię? Nie mogły być one uczynione na świecie; świat nie mógł być stworzony we świecie; nie mógł też powstać wtedy,