Strona:J.I.Kraszewski - Czercza mogiła.djvu/27

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

strant lubelski, słowem i głowa tęga i serce najlepsze, ale też szaławiła, że drugiego poszukać i nie znaleźć.
A choć nauki i od Pijarów był liznął i dworu u książąt Ogińskich skosztował, bo ojciec jego i rodzina z dawien dawna jeszcze od Olkienickiej[1], ba i starzej temu domowi służyli, choć człek światowy wcale, choć wszystko wiedział co przeciw staroświecczyźnie pisano i prawiono, z ościami był starej wiary. Nie byłby za nic w świecie dnia świątecznego nie poszanował, czarownic bał się okrutnie, w gusła wierzył wszystkie, sny sobie kazał tłumaczyć, a którego dnia lewą nogą stąpił z łóżka, bał się za próg wyjść, żeby mu się co złego nie stało. W poniedziałek niczym go z domu wywabić nie było można, a feralne [2] dnie ze starego kalendarza co roku pro memoria[3] w nowy wpisywał czerwonym ołówkiem. Szlachcic miał jedynaczkę, przy której bawiła wdowa po krewniaku jego, panu Pańczewskim z Zawilejskiego, kochał ją bardzo, ale rzadko domu pilnował, ludziom służąc i sam się bawiąc, a gdy okazji nie było, polowania zbierając.

Całe życie jednakowo chadzał i choćby do największego dworu i w największą uroczystość stroju nie zmieniał, od śmierci żony w czarnym kirze się nosząc; co mu jednak nie przeszkadzało wcale do lada ładnej gąbki śmiejącej się i czarnych oczek jak jasna świeca się pa-

  1. Domyślne: „potrzeby“, bitwy. Pamiętne w dziejach wewnętrznych Rzplitej zwycięstwo szlachty litewskiej, pod wodzą Grzegorza Ogińskiego powstałej przeciw możnowładczej prepotencji Sapiehów (1700).
  2. Złowróżbne.
  3. Dla pamięci.