Strona:Józef Rostafiński. Odezwa.pdf/2

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

no; gdzie lud używa jeszcze jako dziś zwykłego pokarmu jagieł? 6) Czy uprawia się gdzie ber, czy lud zbiera nasienie z dzikiego bru i wogóle nasion, traw, dziko rosnących na pokarm (kaszę), szczególniéj zaś 7) manny czyli mielca lub odmiennie nazwanéj trawy, w jakich ilościach, czy je sam zużywa, czy przynosi na targ do miasteczek? 8) Czy i gdzie uprawia się soczewica i czy jéj odmiennie nie nazywają? 9) Czy uprawia się gdzie groch o ziarnach drobnych, szarych lub zielonych? 10) Czy bywa gdzie u nas uprawiana rzeczywiście gryka, a nie tatarka (owoc pierwszéj jest na krawędziach gładki, drugiéj zaś drobno ząbkowany)? 11) Owies, jęczmień, kukurudza, ich uprawa miejscowa i nazwy?

II. Warzywa.

12) Co lud uprawia na swój użytek z jarzyn prócz ziemniaków, i co z tego przechowuje na zimę? 13) Nazwy odmienne kartofli w danéj okolicy? 14) Brukiew, kwaki, czy karpiele, albo jeszcze inaczéj? 15) Brzoskiew. 16) Pasternak. 17) Marchew. 18) Rzepa. 19) Ćwikła czy burak, czy są używane i czy nie mają odmiennych nazw? 20) Czy w pańskich warzywnikach uprawiają gdzie karczochy, kardy, jakie odmiany kapusty (jarmuż, kalarepa, brokoli, kalafijory), lub jeszcze inne warzywa, np. rapunkuły albo salsefije? 21) Czy znaną jest choćby z tradycyi nazwa Kucmerki albo słodyczki? 22) Cebule, szczypiorek, czosnek, łuk, płodzist, czy nazwy te są znane czy zamiast nich używane, są odmienne?

III. Zieleniny.

23) Wogóle, czy z nadejściem wiosny zbiera lud jakie zioła na pokarm lub zupę? 24) Czy znane są nazwy: odrośle, podczos, potraw (nie w znaczeniu drugiego pokosu siana) i co one oznaczają? 25) Pokrzywka, żegawka, żegawica, życzka albo ciupka, czy używana i pod jaką nazwą? 26) Szczaw, 27) Barszcz (roślina), 28) Gir albo girz, 29) Łopian, łopuch, 30) Opich, mrzyk albo myrsik, 31) Mira, mirnik. 32) Czy się używają i znane są z nazwiska śniatka, śnitka, śniedek, śniadek lub podobnie (mogą być trzy odmienne rośliny)? 33) Boże drzewko, smażono w maśle lub inne rośliny podobnie przyprawiane? 34) Sałaty i zioła na surowo i jakie? 35) Z tem łączy się kwestyja, z czego lud sporządza zupy, które nazywa barszczem, żurem, oraz kwaszeniną?

IV. Owoce.

36) Czy hoduje się gdzie tykwa z białemi kwiatami i czy pod taką nazwą? 37) Bania i dynia. Pod temi nazwami, używanemi bez różnicy, ukrywają się dwie rośliny, z dwu różnych części świata pochodzące; jedna ma liście wycięte w zaokrąglone klapy, ich ogonki są z podłużnemi bruzdami, a koniuszki lejkowatego pomarańczowego kwiatu są pozwieszane; druga ma liście o klapach śpiczastych, ogonki o powierzchni równéj (bez bruzd) i lejek kwiatu wyprostowany. Która z tych dwu roślin bywa powszechnie i pod jaką nazwą hodowana? 38) Co w danéj okolicy nazywa się melon, arbuz, kawon, korbaz, czy jeszcze inaczéj? 39) Czy ogórki nie mają gdzie odmiennéj nazwy? 40) Grusze. Obchodzą mnie tylko tak liche, starodawne gatunki, że je tylko lud jada albo nie wybredni. Czy znane są z nazwiska: brzuchacze, cegłówki, dawidki, gdule, Jakubówki, kapustnice, koniakówki, kościanki, kluniackie, małgorzatki, mączatki, miodówki, muszkatułki, owsianki, pigłówki, przycierpki, rzepnice, rychlatki, sadłówki, szlachcianki, wodzianki, zimówki, zimostradki? 41) Jabłka: aporty, deporty, czy oporty; biskupie, balsamki, cyganki, świętojanki, jestonki, kwasówki, maryjki, magdalenki, miodówki, pierzgnięta, różanki, rychlaki, windyczki, węglanki. 42) Śliwy: kobyły, marunki, morawki, lubaszki. 43) Wiśnie, trześnie, czeremchy, co w danem miejscu oznacza się temi nazwami? 44) Czy znaną jest jeszcze ludowi nazwa dracz dla krzewu powszechnie berberysem nazywanego?

V. Kwietnik.

45) Co lud hoduje w ogródkach i w jakim celu? 46) Czy znaną mu jest nazwa krokosz i do czego to ziele używa? 47) Czy hoduje gdzie jeszcze cyprys ziele? 48) Czy hoduje jako ozdobne: nogiet, nogietek, nogietka (kwiaty złożenia astrów, żółto-pomarańczowe z liściem niepodzielnym) karfijoły, karfijały, śmierdziuszki, turki (kwiaty złożenia pełnych goździków albo maleńkich gieorginij, żółte lub brązowe o liściach lśniących i pierzasto podzielonych); piwonije; ślazy (jakie); malwy; słoneczniki; stokrotki; róże; tojad, omięg, omiak, gołąbki; orlik, cynowód, rymszyna, słodyczka; sroczki, brunatki, liściowiec, żabionki; fasole z czerwonym i białym kwiatem i jak je