Strona:Józef Piotrowski - Katedra ormiańska we Lwowie w świetle restauracyj i ostatnich odkryć.djvu/044

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

i wyrobienia artystycznego. Tworzenie dużych ornamentów ściennych na wzór, choćby najspanialszych minjatur jest zwykle pod wzgędem estetycznym niemożliwe, bo każda minjatura powiększona do nadmiernych rozmiarów traci cały swój urok i staje się, z natury rzeczy, karykaturą siebie samej. Trzebaby ją koniecznie przekomponować, zarówno pod względem rysunku i techniki, jakoteż barw, przez co zatraca całą wartość oryginału i staje się, zależnie od wprawy artysty, tworem zupełnie nowym. (Porównanie ornamentów mozajkowych ze wspaniałą Trójcą św. w kopule).
W razie wykończenia dekoracji mozajkowej wypadałoby przenieść płytę nagrobną Patrjarchy Stefana (z r. 1551) do nawy nowszej, albo też do części najnowszej.
Drzwi gotyckie, południowe, ze względu na ich wybitną wartość zabytkową pozostaną niezamurowane, będą jednak od wnętrza kościoła należycie zabezpieczone skromnemi, szczelnemi drzwiami szklanemi, albo też założone cienką warstwą cegły, przez co utworzy się dostępna od strony krużganka interesująca framuga wzgl. mała zabytkowa kapliczka zamykana staremi, żelaznemi drzwiami gotyckiemi. Szkoda byłoby również zamurowywać odkrytą framugę ofiarną, jednakże będzie to zależało od projektu ozdób mozajkowych i od dyspozycji ich autora.
Odczyszczenia i naprawy wymagają też wszystkie stare drzwi żelazne, oraz stylowa krata z w. XVII, ukryta w zasłoniętem przejściu z zakrystji do kaplicy. Krata ta mogłaby być użyta do zamykania od wnętrza kaplicy, świeżo wybitego otworu do nowszej nawy kościoła. Drzwi żelazne południowe i północne na końcu nawy z w. XVII są nową, niestety wierną imitacją drzwi dawnych. W westybulu klasztoru zachowała się w okienku przy furcie klauzurowej mała, oryginalna, ozdobna krata z początku w. XVII (90×47 cm).
Również ozdobne, kamienne obramienie drzwi z roku 1671 z zakrystji do presbiterjum wymaga zmycia brzydkich farb olejnych w kolorze białym i czekoladowym i pozostawienia kamienia w jego szlachetnym wyglądzie naturalnym. Farba olejna, zalepiając pory kamienia, nietylko go oszpeca, lecz powoduje także kruszenie i łuszczenie się jego wierzchniej warstwy.
Oprócz omówionych przedmiotów zachowały się jeszcze z XVII wieku tzzy ozdobne epitafja kamienne rodziny Augustynowiczów wmurowane w ściany sąsiedniego domu po zachodniej stronie cmentarza. Wprawdzie nie przedstawiają one większej wartości artystycznej, są jednak stylowemi i typowemi wyrobami cechowemi. Przy ścianie tego domu znajduje się też otwarta, obrośnięta dzikiem winem kaplica Męki Pańskiej, w kształcie groty z bardzo dobremi, stylowemi, drewnianemi figurami rokokowemi, Chrystusa na krzyżu, Matki Boskiej i św. Jana z w. XVIII.