Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Litwa za Witolda.djvu/18

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
8
1387.

stwa Polskiego i Panów polskich udał się do Litwy dla rozpoczęcia wielkiego dzieła chrztu i nawrócenia pogan. Z oznajmieniem o tém wysłane zostało do W. Mistrza Krzyżaków peselstwo, na którego czele stał Konrad X. Oleśnicki, żądający pokoju dla Litwy chrześciańskiéj lub przynajmniéj zawieszenia broni przez czas, jaki trwać miało czynne nawracanie pogan. Nie mógł Zakon w ten sposób żądanego odmówić rozejmu, co ze spokoju w tym roku z jego strony wnosim; — ale do zawarcia pokoju stałego nie dał się skłonić, mając ważne powody do uważania wymykającéj mu się z rąk Litwy, za odebraną własność, przez Papieżów, Cesarza i samych panujących litewskich zdawna nadaną.
W licznym orszaku składającym się z duchownych: Arcybiskupa Gnieźnieńskiego Bodzenty, Biskupa Płockiego Dobrogosta z xiężmi, kapłanami i duchownemi, na piérwsze w Wilnie i kraju probostwa osadzić się mającemi i do missij przeznaczonemi; z Xiążęty Ziemowitem i Januszem Mazowieckiemi, Konradem X. Oleśnickim, Bartoszem z Wiszemburga Wojewodą Poznańskim, Krystynem z Koziogłów Sądeckim, Mikołajem Ossolińskim Wiślickim Kasztellanami, Zakliką z Międzygórza Kanclerzem, Mikołajem Moskorzowskim Podkanclerzym, Włodkiem z Charbinowa Cześnikiem, Spytkiem z Tarnowa Podkomorzym, Tomkiem Podczaszym Krakowskim i t. d. przybył Jagiełło do Litwy.
W Popielec zwołany zjazd przedniejszych Panów litewskich, na którym oznajmione im połączenie z Polską i naradzano się o sposobach nawrócenia kraju. XX. Litewscy Witold i Skirgiełło przewodniczyli w tych naradach. Natychmiast przystąpił Jagiełło do wywracania bałwanów i wszelkich znaków dawnéj wiary wśród przerażonego w początku ludu: poczynając od Wilna i głównéj świątyni natychmiast zmienionéj w katedralny kościoł katolicki. Gaj świę-