Strona:Józef Birkenmajer - Bogarodzica Dziewica.djvu/71

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

zują wersję poprawną: z boka. Bezmyślności przepisywacza dowodzi też wersja zwrotki:

Maria Dziewice,
prośmy Synka Twego,
Krola niebieskiego,
haza nas huchowa
ote wszego złego,

Słusznie zauważył Łoś, że „forma rozkaźnika tutaj razi“, ale dalej dał hypotezę mylną, jakoby zamiast prośmy miało być prosimy: jest to przecie niemożliwością ze względu na rytmikę wiersza! Prostszą rzeczą będzie znów odrzucić lekcję t. zw. tekstu krakowskiego II i przyjąć wersję wszystkich innych rękopisów: prosi Syna Twego, która odpowiada i zwyczajowi religijnemu i treści pierwszej zwrotki Bogarodzicy. Jedno i drugie nakazuje też użycie powszechnej we wszystkich innych tekstach formy Syna, nie zaś zdrobniałego Synka. Wyjątkowe są też w owym tekście formy przydechowa huchowa i haza, wedle sugestii Łosia zatrącające Mazowszem; kto wie, może właśnie z owej to ziemi wziął początek ów tekst rzekomo ‘krakowski’? W każdym razie jest to tekst ze wszystkich najmniej wiarogodny, nie mogący sobie rościć pretensji do miana ‘autentyku’.
W jednym tylko względzie ów tekst przechował nam starszą postać językową, niśli ta, jaka się znajduje w reszcie tekstów. Jest to mianowicie postać przyimka ot wzgl. ote gdzieindziej, nawet w tekstach z XV w. czytamy ode, a w następstwie tego także odjima, odeima, zam. pierwotnego ot-jima (odthima). W cieszyńskim rękopisie ponadto uległ zmianie czasownik rymujący z odjima — przyima: zastąpiono go przez wzywa, na co wpłynęła zapewne bliskość wyrazu przebywa. Tamże zamiast pieczą czytamy pracą, co ma wprawdzie sens dobry, ale nie tak trafny, jak lekcja powszednia.

63