Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/63

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Znany z poprzednich wyliczeń zaginionych Apokalips Laktancjusz, w dziele pod tytułem Divinarum Institutionum Libri VII, napisanem na początku 4-go stulecia, pomiędzy 307 a 310 rokiem, opierając się na powadze rzymskiego pisarza Varrona, żyjącego w ]-szym wieku przed erą naszą, którego dzieła do nas nie doszły w całości, twierdzi, że Sybilli było dziesięć. To, co dalej o tych Sybillach podaje Laktancjusz, zasługuje na specyalną uwagę z tego powodu, że autor powołuje się na źródło tych udzielanych o Sybillach wiadomości. I tak czytamy: »Pierwsza była Perska; o niej wspomina Nikanor, który był napisał Historję Aleksandra Wielkiego. Druga — Libissa, o której wspominał Eurypides w prologu do Lamji. Trzecia — Delficka, o której mówi Chrysippus w tej księdze, jaką O wróżbiarstwie napisał. Czwarta — Cymmeryjska, w Italji, o której Newjusz (dramaturg rzymski z III w. przed erą naszą) w księgach o Wojnie Punickiej, i Pizo w Kronikach wspominają. Piąta — Erytrejska, o której Apollodorus Erytrejski twierdzi, że była jego rodaczką. Ona w czasie oblężenia Troji wieściła, że ten gród padnie, a Homer kłamstwa pisać będzie. Szósta — Samoska, o której wzmiankę Eratostenes, jak pisze, znalazł w starożytnych kronikach Samoskich. Siódma — Kumejska, nosząca imię Amaltei, przez innych nazywana Demofilą, czyli Herofilą; ona to dziewięć ksiąg przyniosła do króla Tarkwinjusza Starego. Ósma — Hellesponcka, w kraju trojańskim urodzona, we wsi Marpessus, pod miastem Gergicjum. O niej podaje Heraklides Pontyjski, że żyła w czasach Solona i Cyrusa. Dziesiąta — Tyburtyńska, z imienia Albunea. Czczona jest jako bogini w Tyburze, nad brzegami rzeki Anjo. Posąg jej z księgą w ręku był znaleziony w nurtach tej rzeki. Księgę tę senat złożył na Kapitolium« (Lib. I, cap. 6).
Autor przytoczonej listy jedne z podanych przez Klemensa Aleksandryjskiego Sybille opuszcza, jak oto: Kolofonijską, Phyto, Taraksandrę, Macedońską, Tessalską, Thesprotis. Inne natomiast wprowadza, jak oto: Perską, Libissę, Delficką, Cymmeryjską, Helesponcką, Frygijską, Tyburtyńską. Lecz ponieważ jeszcze dwie inne listy późniejsze posiadamy, do ostatecznych uwag, tyczących się