tniejszym wyrazem ich wspólności, mieli herby lub ich nie mieli, choć zwykli byli stwierdzać pieczęciami zobowiązania i świadectwa swoje. Na pieczęciach tych widniały monogramy, lub imiona ich właścicieli, a niekiedy i godła, o ile ci rzeczywiście ich używali Otóż zastanawiającym jest fakt, że najdawniejsze pieczęcie polskie albo nie posiadają żadnych zgoła godeł, albo-li też wyobrażają godła indywidualne, lub nawet przygodne, nieprzypominające w niczem późniejszych, a właściwych herbów dziedzicznych tych rodów, do których należeli pomienieni właściciele pieczęci.[1]
Zdaje się, że najprostszem wytłómaczeniem tego faktu będzie przypuszczenie, iż wybitne jednostki z rodu, zmuszone z urzędu lub z tytułu stanowiska swego do występów publicznych i prawnych, a stąd i do używania znaków napieczętnych, tworzyły je na razie bądź dowolnie, bądź też z go-
- ↑ A. Małecki «Stud. Herald.» II, 14–20
