przez cztery nocy, po sobie z kolei następujące, wśród śniegów, nie śmiejąc postąpić kroku dalej, z obawy stoczenia się w przepaść; przez cały ten czas prawie nic nie je i nie pije, wydany na łup najstraszliwszym torturom z powodu dojmującego zimna. Powraca wreszcie do domu znękany, lecz nie zniechęcony; pada na siano w stodole, odzyskuje utracone siły i znowu wyrusza w drogę dla dopięcia zamierzonego celu.
Tak energiczne wysiłki znajdują wreszcie nagrodę: dziewiątego sierpnia 1786 roku Balmat uderza swym okutym kijem w szczyt najwyższej góry w Europie.
Przed Balmat’em Bourrit[1] pałał żądzą zwiedzenia wyżyn atmosferycznych. Z profesyi malarz na emalii, opuścił pracownię, aby oddać się całkiem wycieczkom górskim, w których czerpał natchnienie do swych obrazów. Saussure składa usprawiedliwiony hołd, mówiąc: »Pan Bourrit przyłożył się więcej jeszcze odemnie do zdobyczy Mont-Blanc«. W 1812 r. Bourrit, mając lat ośmdziesiąt, odbył ostatnią podróż do Chamounix; powrócił na obie nogi sparaliżowany i więcej nie powstał z łoża.
Los Balmat’a był jeszcze sroższy — znalazł śmierć wśród lodowców, które tylokrotnie przebiegał. Często na tydzień lub na dwa tygodnie wydalał się z domu; jednego dnia we wrześniu 1834 r. wyruszył w góry — i więcej nie wrócił. Energiczny ten człowiek, którego Aleksander Dumas nazwał Krzysztofem Kolumbem góry Mont-Blanc, wpadł w przepaść zdradziecką.
Od czasu pierwszych wycieczek górskich Balmat’a i Saussure’a, wielu innych poszukiwaczy wdzierało się na wyniosłe szczyty kuli ziemskiej, okupując to przedsięwzięcie kosztem krwawych trudów. Do najwynioślejszych wyżyn, jakich kiedykolwiek ludzie dosięgnęli, dotarło trzech braci bawarczyków Schlagintweit’ów, w górach Tybetańskich[2]. Dziewiętnastego sierpnia 1856 roku wdarli się ci odważni turyści na Ibi-Gamin, to jest na górę, wyniesioną na 6.810 metrów nad poziom
