Mikołaj de Caritat, margrabia de Condorcet, urodzony w Ribemont, w Pikardyi (Aisne), 17 września 1743 roku, był jednym z najznakomitszych matematyków i filozofów francuskich. Condorcet pochodził ze starożytnego rodu komitatu aweniońskiego, matka jego, niewiasta oddana zupełnie tylko pobożności, poświęciła syna Najświętszej Pannie i ubierała go w sukienki dziewczęce do dziewiątego roku życia.
Condorcet, z pozoru chłodny, filozof, ukrywał w duszy uczucia najgorętsze. »Był to wulkan, przysypany śniegiem« — powiada d’Alembert.
Ten żarliwy obrońca wolności, twórca zasad z 1789 r., zasłużony literat, utalentowany matematyk, miał stać się, jak tylu innych, ofiarą demagogii rewolucyjnej.
Arago, na podstawie portretów i podań ludzi współczesnych Condorcet’owi, kreśli w ten sposób jego obraz:
Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/281
Wygląd
Ta strona została uwierzytelniona.
Mikołaj de Condorcet. — Dozorca zastał tylko trupa...
ROZDZIAŁ XII.
Filozofowie ekonomiści.