Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/217

wszystko, co dotąd próbowane było w tym przedmiocie, lecz wkrótce przyszedł do przekonania, że nagroda milionowa dowodziła, iż pomyślny rezultat uważany jest prawie za niepodobny do osiągnięcia. Postanowił więc nie zajmować się próbami, dokonanemi przez innych, by tem dzielniejszą zachować niezależność umysłu.
 Filip Girard umieścił w swoim pokoju len, nici, wodę, lupę, i rozpatrując len i nici, rzekł do siebie: »Z tego wszystko muszę zrobić«. Po zbadaniu pod lupą lnu i rozłożeniu go w wodzie, nazajutrz rzekł do ojca: »Mam milion«. Następnie wziął kilka źdźbeł lnu, rozpuścił je w wodzie w ten sposób, aby oddzieliły się od siebie włókna, wśliznął jedne w drugie i wytworzył nić niezmiernie cieniuchną, mówiąc: »Pozostaje mi wykonać to maszyną, co zrobiłem palcami, a wynalazek gotowy«.
 Dla niego w rzeczy samej był już gotowy, zarodek odkrycia to własność jego myśli. Po upływie dwóch miesięcy Girard otrzymał pierwszy patent wynalazku.
 »Wszelki system przędzenia lnu — powiada w wyczerpującym opisie — zasadza się na dwóch podstawach głównych: pierwsza z nich jest zasadą wszelkich operacyi przygotowawczych, jakim się len poddaje, poczynając od wyczesywania go, aż do właściwego przędzenia; polega on na seryi grzebieni, nadających źdźbłom lnu czesanego jednostajność, bez zmiany zachodzącego między niemi paralelizmu. Drugą podstawą, jedynie możebną w przędzalni mechanicznej lnu, nadającą jego nitkom cienkość nieporównaną, jest rozkład, dokonywany przez rozpuszczenie ich w ługu alkalicznym lub poprostu w wodzie zimnej albo gorącej; to przekształca, można powiedzieć, len w nową materyą, dozwala snuć ją, jak bawełnę między walcami, do siebie zbliżonymi, i wyrabiać w ten sposób nici nierównie cieńsze od dotąd otrzymywanych zapomocą dawnej metody angielskiej. Dwie te podstawy główne, dotąd całkiem nieznane, wyłuszczone są pierwszy raz w moim patencie na wynalazek z daty 10 lipca 1810 roku«.
 Maszyny Filipa Girarda wkrótce zostały urządzone w dwóch