Strona:G. Tissandier - Rozrywki Naukowe.djvu/28

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

szczaniu monety w chwili rozpoczęcia ruchu, nie wymaga to jednak wyjątkowej zręczności od wykonawcy. Wykonywaliśmy to łatwo sami i dawaliśmy do wykonania wielu osobom, obeznanym z grami zręczności.
W razie braku abażuru można użyć miski, wazy, salaterki; abażur z kartonu jest lżejszy, bardziej dogodny do trzymania, dlatego należy mu oddać pierwszeństwo.

Działanie siły odśrodkowej.

Działania siły odśrodkowej ujawniają się w znacznej ilości okoliczności i często wypada zdać sobie sprawę z tej siły.
Kiedy pociąg drogi żelaznej ma przejść drogę o znacznym łuku, nachylają tor ku środkowi, by pociąg w biegu nie został wyrzucony z toru. Jeżeli biegniesz szybko po drodze kołowej o niewielkim promieniu, odczujesz potrzebę nachylenia korpusu ku środkowi koła tym więcej, im szybszy jest bieg.
Diałanie siły odśrodkowej spostrzegać się daje bardzo często naokoło nas.
Kiedy koło pojazdu obraca się szybko, odrzuca błoto, przyległe do powierzchni obręczy, na skutek działania siły odśrodkowej.
Siła odśrodkowa wywołuje niekiedy roztrzaskanie się kamieni młyńskich, gdy te obracają się ze zbyt wielką prędkością.
Ta sama siła wyrzuca krople wody z durszlaka przy osuszaniu sałaty.

Proca.

Kiedy puszczamy kamień z procy, ten uchodzi z koła, które każemy mu opisywać, skoro zwolnimy jeden ze sznurków, powstrzymujących go; kamień pójdzie po stycznej z prędkością, jaką posiada w chwili wymknięcia się.
W braku procy można użyć kija, jak to zaraz przekonamy się w następnym paragrafie.