Strona:F. A. Ossendowski - Płomienna północ.djvu/266

arabskich i zbrojnie walczyła przeciw niemu, lecz po latach walki weszła z nim w porozumienie i wkrótce poślubiła awanturnika. Berberyjska „kahina“ Dahiya przepowiedziała judaizm, inna była znowu królową wszystkich Berberów w końcu VI-go wieku naszej ery. Kahina Zeineb była żoną kilku dostojników arabskich i berberyjskich, aż po bardzo burzliwem życiu stała się żoną założyciela dynastji Almorawidów, wspaniałego Jussefa Ben Taszfina i w legendach została uwieczniona przydomkiem „sahira“, co znaczy — czarownica.
 Gdy będąc w miasteczku Zerhun, zapytałem jednego z mułłów o kapłankę rzymską, ten bez namysłu odpowiedział:
 — Była to obdarzona wielką siłą „Kahina“ i przepowiedziała zburzenie twierdz rzymskich w Afryce i lata klęsk!
 Francuscy uczeni dowiedli, że w Wolubilisie Legja rzymska składała się z cudzoziemców, zupełnie tak, jak to widzimy obecnie w Legji cudzoziemskiej francuskiej. Oprócz Hiszpanów, Kartagińczyków i Maurów walczyli w tej legji o sławę Rzymu — Gallowie i wojownicy z wysp Brytanji. Olimp rzymski z Jowiszem na czele zmieszał się tu z bogami kultów Mitry, Izydy i demonologją afrykańską.
 Ruiny tego dziwnego miasta leżały przed nami, zalane słońcem, przysłonięte gęstem zielskiem. Wspomnienia o dawnych dziejach szeptem nieuchwytnym opowiadały o czemś, co minęło na zawsze. Cisza tu panowała, jak na cmentarzu. Bo i był to cmentarz kultury rzymskiej, która wchłonęła w siebie dobytek myśli, sztuki i wyobraźni całego świata.
 Z tego cmentarza wykopano i złożono w Muzeum posążki ujadającego psa, Efeba na koniu, Herkulesa, Merkurego i Izydy, odlane z bronzu, części posągów marmurowych, monety, lampy, amfory, klejnoty, mozaiki...
 Jednak przedmioty te, ustawione w budynku europejskim, oznaczone kolejnemi numerami katalogu,