Strona:Eugeniusz Janota - Przyczynki do znajomości Tatr.djvu/2

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
PRZYCZYNKI
do
ZNAJOMOŚCI TATR.
Podał
Dr. E. Janota.

Kiedy urodzajne równiny nasze są niejako prozą natury,
są góry nasze jej poezją.
W. Pol, Obrazy z życia i natury. 2, 301.
Od wewnętrznego usposobienia człowieka zawisło wrażenie,
które od natury odbiera.   Tamże 1, 277.
Liebe die Natur, die, treu und wahr,
ringt nach Licht und Freiheit immerdar.
Lenau.

Każdemu nieco obeznanemu z literaturą Tatr i Podtatrza czyli Podhala znanem jest imię Tomasza Maukscha, ewanjelickiego plebana w Wielkim Sławkowie[1], zmarłego 1832 r. w 82 roku życia. Pozostałe po nim rękopisy, zawierające niejeden zajmujący szczegół o Tatrach, dostały się do zbiorów Akademji węgierskiej. Z nich C. K. udzielił wychodzącemu w Lewoczy, lecz u nas zupełnie nieznanemu Tygodnikowi „Zipser Anzeiger, 1865,“ kilka wyjątków, które jako przyczynek do znajomości Tatr, dodawszy nieco własnych uwag, tutaj powtarzam.

Między drapieżnemi zwierzętami Tatr a Karpat w ogólności, pierwsze miejsce zajmuje oczywiście niedźwiedź. Podhalanie rozróżniają dwie odmiany[2]. Niedźwiedź pospolitszą tworzący

  1. Gross-Schlagendorf.
  2. W Szwajcarji trzy rozróżniają odmiany niedźwiedzia górskiego, t. j. wielkiego czarnego, wielkiego szarego i małego brunatnego. Dr. Fried. v. Tschudi Das Thierleben der Alpenwelt. Leipzig, 1868. 370.