Strona:Ernest Renan - Żywot Jezusa.djvu/383

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

jeden naród podbije drugi a u podbitego narodu prawo kanoniczne jest zarazem prawem cywilnem, to się je otacza pewną opieką; tak też uczynili Rzymianie z prawem żydowskiem. Rzymskiego prawa nie narzucano Żydom. Podlegali oni prawu kanonicznemu, które znajdujemy zapisane w talmudzie, podobnie jak i dziś jeszcze Arabowie z Algeryi podlegają prawu Islamu. Chociaż Rzymianie wykazywali w sprawach religijnych zupełną obojętność, potwierdzali jednak dość często wyroki za przekroczenia religijne. Sytuacya była podobna do tej, jaką znajdujemy w świętych miastach Indyi pod panowaniem Anglików, albo jaka byłaby w Damaszku, gdyby Syrya została zawojowana przez jakie mocarstwo europejskie. Józef Flaviusz twierdzi (co się jednak wydaje wątpliwem), że jeżeli Rzymianin posunął się w świątyni po za miejsce, do którego wolno mu było wchodzić, o czem ostrzegały tablice, to sami Rzymianie wydawali go Żydom, aby był karany śmiercią[1].

Ajenci kapłanów związali tedy Jezusa i poprowadzili do pretoryi, która mieściła się w dawnym pałacu Heroda i połączona była z wieżą Antonia[2]. Był to poranek dnia, w którym miano spożywać baranka wielkanocnego (więc piątek dnia 14 miesiąca Nizan, czyli 8 kwietnia). Gdyby Żydzi byli weszli do pretoryi, byliby według swego mniemania zanieczyszczeni i nie mogliby obchodzić świąt. Pozostali tedy na zewnątrz[3]. Piłat, dowiedziawsy się o ich przybyciu, wystąpił na

  1. Józef Flav. Ant. XV, XI, 5; B. J. VI, II, 4.
  2. Filon, Legatio ad Caium, § 38. Józef Flav. B. J. II, XIV, 8.
  3. W miejscu, gdzie dziś jeszcze znajduje się seraj paszy jerozolimskiego.