Strona:Ernest Renan - Żywot Jezusa.djvu/110

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

i Perei, do którego poddanych Jezus zaliczał się przez całe życie, człowiek leniwy, książę bez władzy[1], był ulubieńcem i pochlebcą Tyberyusza[2]; a Herodiada[3], druga jego żona, wywierała na niego wpływ nieraz bardzo ujemny. Filip, terarcha ziemi Gaulonickiej i Batanejskiej, kędy Jezus nieraz podróżował, był władcą o wiele lepszym[4]. Archelausa, etnarchy Jerozolimskiego, Jezus znać nie mógł. Miał bowiem najwyżej lat dziesięć, kiedy ten człowiek bez charakteru, słaby a nieraz gwałtowny, został przez Oktawiana Augusta pozbawiony władzy[5]. Tym sposobem Judea, złączona z Samaryą i Idumeą, stała się właściwie cząstką prowincyi syryjskiej, którą rządził legat cezara, wpływowy konsul, senator Publius Sulpicius Quirinus[6]. Wszyscy namiestnicy jerozolimscy jak Componius, Marcus Ambivius, Annius Rufus, Valerius Gratus i wreszcie około r. 26 naszej ery Pontius Pilatus, musieli we wszelkich ważniejszych sprawach zwracać się do legata, władającego Syryą; pod ich stopami wciąż budził się wulkan, który chcieli ugasić[7].

  1. Józef Flav. Ant. XVIII, V, 1; VII, 1 i 2; Łukasz III, 19: »A Herod, Tetrarcha, będąc strofowany od niego (Jana) na Herodjady, żony Filipa, brata jego, i dla wszystkich spraw, które czynił Herod...«
  2. Józef Flav. Ant. XVIII, II, 3; IV, 5; V, 1.
  3. Tamże XVIII, VII, 2.
  4. Tamże XVIII, IV, 6.
  5. Tamże XVII, XII, 2 i B. J. II, VII, 3.
  6. Orelli, Inscr. lat. No 3693; Henzen Suppl. No 7041; Fasti praenestini, 6 marca i 28 kwietnia (p. Corpus inscr. lat. I, 314, 317); Borghesi, Fasti consul. r. 742; R. Bergmann, De inscr. lat. ad P.S. Quirinum, ut videtur, referenda (Berlin 1851). Porów. Tacyt, Ann. II, 30; III, 48, Strabo XII, VI, 5.
  7. Józ. Flav. Ant. I. XVIII.