Strona:Encyklopedja Kościelna Tom VII.djvu/17

 Haas Karol, ur. 18 Paźd. 1804 r. w Calw, na Szwarcwaldzie, z rodziców protestanckich. Po ukończeniu kursu teologicznego w Tybindze i otrzymaniu stopnia doktora, sprawował w kilku miejscach urząd wikarjusza i administratora parafjalnego, a r. 1834 został pastorem w Ober — i Untergröningen pod Gaildorf, w Wirtembergskiém. Głębsze studja skłaniały go ku katolicyzmowi, co wyjawił w ireniczném swém piśmie p. t. Die Glaubensgegensätze, des Protestantismus und Katholizismus im Lichte der Zeit 1842). Jak wielu innych, tak i H’a to usiłowanie, żeby katolicyzm zjednoczyć z protestantyzmem, pozostało bez skutku; autor tylko odtąd coraz szybciej się zbliżał do katolicyzmu, aż wreszcie zrzekł się swej posady, złożył w Augsburgu wyznanie wiary (w Stycz. 1844 r.) i o tym kroku zawiadomił tak parafjan swoich (Offenes Sendschreiben des freiresignirten Pfarrers Dr Carl Haas an seine liebe Gemeinde in Ober-und Unter-Gröningen, bei seinem Rücktritte zur katholischen Kirche, 2-e Aufl., Augsburg 1844), jako i świat uczony (Protestantismus und Katholizismus. Eine religiös-politische Denkschrift ais Rechtfertigung meines Uebertrittes, Augsb. 1844). W Augsburgu wspólnie z Herbstem (ob.) redagował czasopismo kościelne Sion (rok XIII, 1844); później usunął się z redakcji i wydawał Neue Sion (rok II — IV, 1846 — 48 w Augsburgu). Inne prace H’a są: Josefs und Konrads Feierstunden, oder sollen wir katholisch oder lutherisch werden? (Augsb. 18 44, 2-e wyd. 1845); Populäre Kirchengeschichte mit besonderer Berücksichtigung der Reformationsgeschichte (Augsb. 1844, 2-e wyd. pomnożone ib. 1846); Beleuchtung grober Vorurtheile gegen die katholische Kirche (Tübingen 1857); Geschichte der Päbste nach den Ergebnissen der bewährtesten Forschungen (ib. 1859); Augustinus-Postille, eine Auswahl aus den Reden des h. Augustin auf das Rirchenjahr vertheilt und aus d. latein. übersetzt, für Prediger und zur Privaterbauung (ib. 1862); Die Hexenprozesse, ein culturhistorischer Versuch (ib. 1865); Die erste Liebe u. der letzte Versuch (Augsb. 1856); Die zwei Hauptfeinde des Christenthums in unserer Zeit: falsches Denken und halbes Wissen (Tüb. 1867); Natur u. Gnade (ib. 1867); trzy ostatnie pisma są kierunku irenicznego. Na nieszczęście! podczas soboru watykańskiego odezwały się w H’ie resztki dawnego człowieka i, po dekrecie z 18 Lipca 1870 r., wystąpił pko dogmatowi nieomylności z namiętną odezwą (Ein offenes Wort an die Christenheit gerichtet über das Concil des Jahres 1869 — 70, die Gegenwart und Zukunft der Kirche, Augsb. 1870).
X.W.K.
 Habakuk. 1) Podania o nim. 2) Jego księgi prorockiej treść, S) język i styl. 4) Prorokował ok. r. 640 — 628, 5) lub 609 — 606, 6) nie po