Strona:Emil Szramek - Juliusz Ligoń.djvu/18

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Wspierajcie i to drugie katolickie pismo,
Które tutaj w Bytomiu pierwszy raz dziś wyszło.

Obok gazet najważniejszym czynnikiem oświatowym są towarzystwa; ale przed walką kulturną rzadko gdzie u nas istniały. Ciemno i głucho tu było, tak że Karol Miarka mógł pisać o „puszczy górnośląskiej”. Dopiero walka kulturna wykazała potrzebę organizowania ludu. Celem politycznego wyrobienia katolików powstały roku 1869 w Bytomiu, Katowicach i Królewskiej Hucie t. zw. Kasyna Katolickie, które statutowo miały być ośrodkami interesów ogólnoobywatelskich i zabaw towarzyskich. Z początku bez cech narodowych, siłą rzeczy stały się ogniskami także polskiego życia.
Kasyno królewskohuckie zostało w 1872 r. policyjnie zamknięte, ponieważ prowadziło propagandę wyborczą za centrum. Wtedy Miarka założył „Kółko Towarzyskie” (październik 1872). Ligonia obrano sekretarzem, który to urząd sprawował rzetelnie. Prezesem był zacny lekarz dr Chłapowski, w którym Ligoń później znalazł ojcowskiego opiekuna i największego dobrodzieja. W „Kółku” czuł się Juliusz jak w swoim żywiole: