Strona:Eliza Orzeszkowa w literaturze i w ruchu kobiecym.djvu/78

praw dla wpływu swego w toku rzeczy, świadomie żądając. W tym charakterze zjawia się ta kobieta nowa w postaci całkowicie nowego czynnika na widowni dziejów ludzkości. Od tego jak wypełni ona to nowe zadanie swoje, zależeć będzie tych sił, jakie ona wnosi z sobą, zwycięztwo, lub porażka. Ażeby działać dobroczynnie, aby módz budować, trzeba najpierw, jak mówi Mickiewicz, zbudować samego siebie, módz siebie realizować w czynie, zło bowiem nie boi się ducha nierealizatora. Trzeba być w postępie. A w postępie wtedy dopiero jesteśmy, kiedy czujemy się lepszymi. Człowiek twórczego czynu musi być także człowiekiem czystym. Ludzkości potrzeba natchnień wyższych, narodom bohaterów, a rodzinom — duchów opiekuńczych. Zaś wszelka epoka nowa domaga się nowego dopływu prawdy wiekuistej. A „tylko duchem podniesionym, utkwionym w Boga i stamtąd patrzącym, można działać“. „Bez wyższego celu narodowego i religijnego życie nasze narodowe zastygnie“ powiada jeszcze, słowy człowieka natchnionego, Mickiewicz.
 Zali przeto, tą nową siłą naszej epoki nowej, siłą wnoszącą z sobą wymienione powyżej pierwiastki odrodzenia, jako wysoce zgodne z naturą zdrowej duszy niewieściej, będzie dla nas, jak byćby powinna, ta wstępująca na arenę czynu kobieta nowych dni?
 Przyrodzone cechy organizacyi jej duchowej, wołają ją ku temu, siłą rzeczy wysuwają na plan