Strona:Dziewosłęb.djvu/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gółowe zbadanie dozwala bliżej wglądnąć w istotę prawną owych urządów weselnych. O swataniu wyraża się jedna zapiska sądowa z r. 1491 w znaczeniu nawiązania zaślubin[1], a druga z r. 1472 donosi, że swaci odprowadzają pannę młodą do domu męża[2], dziewosłębów zaś przesłuchuje sąd jako świadków dla stwierdzenia majątkowych układów małżeńskich, w których oni widocznie pośredniczyli (zap. z r. 1398 i 1462)[3]. W tym samym charakterze występują również w procesach małżeńskich »proci« względnie paranymphi jako pośrednicy w zawieraniu małżeństw[4], bez

  1. Akta Grodz. i ziem. XV nr 1491 we Lwowie: desponsavit eam filio suo Nicolao, alias swathal per medium amicorum
  2. Custodiebant convivas alias swathow, qui feminam portare debuerunt mandatam noviter, Acta cap. III 1 nr 100, zapiska sądu kościelnego płockiego
  3. Nota, quod cum inter Przedborium de Borowo ex una et Paulum, Andream, fratres de ibidem questio movebatur pro pecoribus pecudibus ipsorum sororis germane eodem pro quo vulgariter dzewoslo¦b veniens recognovit, quod cum scrophis, gallinis et frumento nupcias eidem sorori facere debuerunt, pecora vero et oves, si que fuerint, sorori pro dote assignare tenebuntur. Zapiski sądu łęczyckiego 26 sierpnia 1398, Teki Pawin. III Księgi sądowe łęczyckie Cz. 1 nr 5401. Podobnie rota przysięgi iako ya dzeuoslabem byl a on ne podymał osmy kop, Zapiski chęcińskie z r. 1462. Zapiskę tę poprzedza inna rota, dotycząca przedmiotu sporu, w którym dziewosłęba powołano na świadka Iaco ya osmi kop groschy vmowyonego posagu, płascza za dwie kopye, korta i woza s koniem Stanisławowi swemu zyączowi nye wynowath, Prace filol. VIII str 19 nr 26
  4. R. 1434 Andreas Stopka egit contra Szmaram de Godacze pro dotalicio in qua causa Szmara de Iableczniki debuit recognoscare, que scietur inter eos existens procus, et sic, cum fuit coram nobis constitutus, est professus illa qua scivit, et inter cetera dixit de solucione ipsorum quid solvit, aut non, penitus ignoro. R 1436 Przeczlaus de Godacze ducit testes contra Pomyan de Czaykowo, primo procus Bartholomeus de Roschkowo Barttholomei rotha: Iakom ya przithem bil, esze Przeczslaw swim czczem tha vmova myal, esze na przecziph pyanczinaczcze kop svei szenye myal vanowacz. Za-