Strona:Dzieje Galicyi (IA dziejegalicyi00bart).pdf/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Pierwszą część mojej książki (Czasy absolutyzmu) i cztery rozdziały części drugiej, ukończyłem przed wejściem do Warszawy wojsk niemieckich — rozdziały ostatnie napisałem w sierpniu 1915 r.
Tymczasem nagła zmiana »rządów«, wpłynęła i na stosunki wydawnicze. Niepewność położenia, wraz z innemi towarzyszącemi jej okolicznościami, powstrzymywała nakładców od kończenia nawet rozpoczętych już wydawnictw. Rękopis mój przeto spoczął w ich tece prawie na półtora roku.
Obecnie stosunki wydawnicze zaczęły powoli wyrównywać się, a że sprawa wyodrębnienia Galicyi znowu przywróciła »aktualność« dziejom jej przeszłości, przeto przystąpiono do druku mej książki.
Czasu na jej przerobienie nie miałem — poprzestałem zatem jedynie na kilku drobnych uzupełnieniach.
Te »okoliczności łagodzące« zechcą uwzględnić zarówno czytelnicy jak i sprawozdawcy.
Zwracam też ich uwagę na to, że książka moja przeznaczoną była przedewszystkiem dla mieszkańców Królestwa, zostających wówczas pod wrażeniem zapowiedzianego »odrodzenia Polski wolnej pod względem swej wiary, języka i samorządu«. Stąd też w pierwszej jej części przedstawiłem przyczyny tamujące rozwój ekonomiczny i kulturalny Galicyi, a w części drugiej położyłem nacisk przeważnie na momenty mające związek z dążnościami politycznemi, z walką o autonomię, aby w ten sposób dać obraz, jak ze zmianą stosunków Galicya wchodziła na drogę politycznego odrodzenia (1861-1873). Dalsze jej, »szare« już dzieje zlekka jedynie zaznaczyłem, a w przedstawieniu stanu jej przed wojną usiłowałem przedewszystkiem wykazać dodatnie wyniki samorządu. Z tego też powodu musiałem nieraz objaśniać rzeczy dla czytelników galicyjskich objaśnienia niewymagające.
Na życzenie wydawców dopisałem w ostatniej chwili rozdział o »wyodrębnieniu«.

Kraków, 2 stycznia 1917.