na szkodliwych obywateli? Do jakiej zuchwałości nie posunęłoby się na zgubę Rzeczypospolitej szaleństwo trybunów ludu, po zniesieniu tych dwóch sądów przeciw gwałtom i obrażonemu majestatowi postanowionych? Czy nie uchylają się przez to prawa Cezara stanowiące wzbronienie ognia i wody skazanym za gwałt lub obrażony majestat? Dopuścić odwołania się do ludu w tych dwóch przypadkach, nie jestże to niweczyć postanowienia Cezara? Co do mnie, senatorowie, ja, com nigdy ich nie chwalił, tak mocno byłem przekonany o potrzebie ich zachowania dla zgody, iż sądziłem że nie należało na teraz naruszać nie tylko praw, które Cezar za życia postanowił, ale i tych nawet, które po jego śmierci podane do wiadomości i przybite widzicie.
X. Z wygnania przywołani przez nieboszczyka[1]: prawo obywatelstwa nadane nie tylko pojedynczym osobom, ale narodom i całym prowincyom przez nieboszczyka[2]: w skutku udzielonych bez liku od opłat uwolnień dochody publiczne uszczuplone przez nieboszczyka[3]. Tych rozporządzeń przyniesionych z domu Cezara przez jednego tylko, ale wiarogodnego uręczyciela, bronimy; a prawa, które on sam w naszej obecności odczytał, wytłumaczył, przeprowadził, z których przeprowadzenia chlubił się, które w jego mniemaniu miały być podporą Rzeczypospolitej, tak co do wymiaru sprawiedliwości, jako też rządu prowincyj, te mówię prawa, my, co bronimy postanowień Cezara, mielibyśmy obalać? Ale na prawa, które dopiero są do przyjęcia podane, narzekać przynajmniej możemy; co się zaś tyczy tych, które, jak powiadają, są już przyjęte i tego nam nie było wolno; bo te prawa bez poprzedniego obwieszczenia przyjęte zostały, nim jeszcze były napisane. Zapytują jak to być może abym ja lub ktokolwiek z was, senatorowie, mógł przy dobrych trybunach ludu złych praw się lękać? Mamy ich gotowych do sprzeciwienia się, gotowych bronić Rzeczypospolitej na zasadzie religii: powinniśmy być wolni od bojaźni. «O jakiem, powiada, mówisz mi sprzeciwieniu się, o jakich przeszkodach religijnych?» O tych, na których zawisła całość Rzeczypospolitej. «O to wszystko
