który miewał na swych zgromadzeniach śpiewaków lżących jego przeciwników, został wypędzony z teatru głosem śpiewaków. A ponieważ mówimy tu o widowiskach, nie zaniecham nadmienić że z różnych myśli rozrzuconych po sztuce, nie było ani jednej dającej się zastosować do ówczesnych okoliczności, którejby nie dostrzegła publiczność, lub sam aktor nie wyraził dobitniej. Proszę was, sędziowie, żebyście nie myśleli, żem przez nieuwagę wpadł na tę materyą, o której nie jest we zwyczaju wspominać w sądzie, że bez przyczyny mówię przed wami o poetach, aktorach i widowiskach.
LY1. 2sic jestem tak nieświadom sposobu bronienia spraw, sędziowie, ani tak niewprawny w mówienie, iżbym miał chwytać co mi się kolwiek nawinie, i zrywać wszędzie wszystkie kwiatki dla przyozdobienia mej mowy. Wiem czego powaga wasza, czego grono spółobrońców, czego to zgromadzenie, czego godność P. Sextiusza, czego ważność sprawy, czego mój wiek i stopień po mnie wyciąga. Alem sobie zamierzył dać przy tej okazyi do poznania naszej młodzieży jacyto są uczciwi ludzie, i żebym jej to wytłumaczył, trzeba mi dowieść, że nie wszyscy są przyjacielami ludu, którzy są za takich lniani, co najłatwiej osiągnę, jeżeli szczery i bezstronny sąd ludu Rzymskiego, tudzież głęboko wpojony sposób myślenia obywatelstwa na przykładzie okażę. Dla czego, kiedy uchwałę senatu w świątyni Cnoty zapadłą, na igrzyskach i w teatrze ogłoszono, w przytomności licznie zgromadzonego ludu, ten wielki artysta[1], który jako obywatel i tako aktor trzymał sic zawsze najlepszej strony i roli, płacząc zarazem z radości i tęsknoty za mną, wymowniej bronił mej sprawy, niżeli by ni jej sam bronić zdołał? Nie tylko sztuka, ale uczuciem boleści oddał myśl największego z naszych poetów, kiedy zawołał: «On, który z niezachwianą odwagą bronił Rzeczypospolitej, radą wspierał, stal na stronie Achiwów[2].» Chciał przez to powiedzieć, że na waszej Strobie z wierną radą stałem, i na wasze trzy stany ręką wskazywał. Wszyscy go prosili aby powtórzył te słowa: «W wątpliwym razie nie wahał się nieść życie za ojczy-
