Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/303

WSTĘP DO MOWY

ZA PUBLIUSZEM SYLLĄ.

 L. Korneliusz Sylla, synowiec dyktatora, i P. Autroniusz Petus, obrani konsulami roku 96 przed Chr., zostali zaraz zapozwani o przekupienie wyborców, skazani i z urzędu złożeni. Na ich miejsce wybrano konsulami na rok następny L. Manliusza Torkwata i L. Aureliusza Kottę. Sallustius, Catilina, 18.
 W cztery lata potem, za konsulatu Sylana i Mureny, młody patrycyusz Torkwatus, syn byłego konsula, zapozwał po raz drugi Syllę o należenie równie do pierwszego spisku Kąty liny, który wkrótce po złożeniu Sylli i Antoniusza z urzędu spełzł na niczem, jako też do drugiego, który za konsulatu Cycerona odkryty został. Mniej miał może oskarżyciel na celu potępienie Sylli, jak upokorzenie Cycerona jaśniejącego wtenczas całym blaskiem sławy, rażącym oczy zazdrosnej szlachty. Żeby go podać w nienawiść, posunął się do takiego zuchwalstwa, że go nazwał trzecim cudzoziemskim królem, tak samowładnie panującym w Rzymie, że kogo chce uwolni, kogo chce potępi. Upewniał że w tej sprawie Sylla nie śmiałby stanąć przed sądem, gdyby go kto inny bronił. Wyrzucał mu nakoniec niczem nie dające się usprawiedliwić postępowanie, że się podjął sprawy człowieka należącego do tego samego spisku, którego autorów sam wyśledził i ukarał. Musiał tedy Cycero bronić i swego klienta i siebie samego w tej sprawie, którą wygrał jak wszystkie inne. Sylla, chociaż niezawodnie do spisku Katyliny należał, jak świadczy Sullustiusz, został uwolniony: bo w kilka lat potem otrzymał pierwszeństwo przed swym oskarżycielem. Torkwatem, w zapozwaniu Gabiniusza. Cicero ad Quintum, III, 3.
 Musiał jednak żałować Cycero, że tak szczerze bronił Syllę, kiedy potem zobaczył że ten dawny jego klient, przystawszy do strony dyktatora Cezara, należał do zaboru skonfiskowanych przez niego na stronnikach Pompejusza majątków. Cicero, de Officiis, II, 8. Epist. fam., IX, 10, XV. 17. Bił się za jego sprawę pod Dyrrachium, dowodził prawem skrzydłem na polach Farsalskich. Caesar, do bello civili, III. 51, 89.
 Miał tę mowę Cycero w kilka miesięcy po złożeniu urzędu, za konsulatu D. Juniusza Sylana i L. Licyniusza Mureny, roku 692 od założenia Rzymu, 62 przed Chr., mając lat czterdzieści pięć.