Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/266

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

mi się nie zdawało aby mniej było zasługi w Kw. Pompejuszu[1]. człowieku nowym, ale pełnym odwagi, jak w M. Emiliuszu[2], szlachcicu z dziadów, pradziadów. Trzeba lej samej wielkości duszy, tych samych zdolności, żeby, jak Pompejusz, przekazać potomkom świetność imienia, której od przodków nie otrzymał, i żeby, jak Skaurus, zasługa odnowić zgasły, prawie sławę swego rodu.

VIII. Rozumiałem jednak, sędziowie, żem pracy moja dokazał, że nikt już zadawać nie będzie nieszlachectwa tylu dzielnym mężom, którzy, lubo mogli powołać się nie tylko na Kuriuszów, Katonów[3], Rompejuszów, ludzi nowych, dawniej wsławionych, ale nawet na Mariuszów, Rydiuszów, Celiuszów[4], ludzi także nowych, później uzacnionych, zostawali w poniżeniu. Lecz gdym po długim przeciągu czasu obalił nakoniec zaporę, jaka nam szlachta stawiała, przez co przystęp do konsulatu został na potem, jak było u naszych przodków, zasłudze równie jak urodzeniu otworzony; nie myślałem aby, kiedy naznaczony konsul, pochodzący z dawnej i znamienitej familii, broniony jest w sadzie od konsula, syna obywatela ze stanu rycerskiego, oskarżyciele o nowej jego rodowitości mówić mieli. Mnie samemu zdarzyło się ubiegać z dwoma patrycyuszami, z jednym największym łotrem i śmiałkiem, z drugim skromnym i cnotliwym człowiekiem; przewyższyłem jednak Katylinę zasługą, Galbę wziętością u ludu. Gdyby to miano zarzucać człowiekowi nowemu, pe-

  1. Kw. Pompejusz Nepos był konsulem roku 141. Obacz o nim Cic. Brutus, 25.
  2. M. Emiliusz Skaurus, konsul roku 115 i 107. Ojciec, dziad i pradziad Skauta przyszli do takiego ubóztwa, że żaden z nich nie piastował publicznego urzędu, a choć ojciec był węglarzem, nie przestał jednak być patrycyuszem.
  3. Maniusz, Kuriusz Dentatus, zwycięzca Samnitów i Pyrrusa, trzy razy konsul, 290, 275 i 274. — Kato, plebejusz z Tuskulum, konsul 195, cenzor 184 roku.
  4. Mariusz pogromca Jugurty, Teutonów i Cymbrów, plebejusz z Arpinum, siedm razy konsul od 107 do 80 roku. — T. Dydiusz plebejusz, konsul 98 roku, postanowił wraz z towarzyszem w konsulacie, Kw. Cecyliuszem Metellem Neposem, prawo Cecilia Didia, nakazujące ogłaszać projektu do praw przez trzy dni targowe, i nie obejmować w nich trzech różnych przedmiotów. Wspomina o tem prawie Cycero w mowie za swym domem, 20, w piątej Filippice, 3. — K. Celiusz Kaldus, konsul 94 roku, ostatni z plebejuszów przed Cyceronem.