Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/190

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

miał schować się w jaką dziurę, zakryć swe tchórzostwo ścianami domu? czy biedź do Kapitolu, i tam się złączyć z twoim stryjem i z drugimi, którzy, żeby uniknąć hańby, nie mieli innej prócz śmierci ucieczki? czy też przystać do Mariusza, Skaura, Katula, Metella, Scewoli, słowem do wszystkich dobrych obywatelów, żeby albo się 7 pospołu z nimi ocalić, albo razem zginąć[1]?

VIII. Ty sam, Labienie, cobyś począł w takiem położeniu, w takiem niebezpieczeństwie? Gdyby cię tchórzostwo da jakiego zakąta, do ucieczki wabiło, zuchwalstwo i szaleństwo Saturnina do Kapitolu wzywało, konsulowie do obrony ojczyzny, wolności powoływali; za jaką powagą, za jakim głosem, za czy jem poszedłbyś stronnictwem, jakiegobyś przedewszystkiem usłuchał rozkazu? «Stryj mój, powiadasz, był z Saturninem.» Ale ojciec z kim był? ale twoi krewni, rycerze Rzymscy, ale cała twoja prefektura[2], cały powiat, całe sąsiedztwo, cały kraj Piceński[3], czy poszli za wściekłością trybuna, czy za powagą konsula? Co tu z chlubą opowiadasz o stryju, twierdzę że nikt jeszcze o sobie tego nie wyznał, nikt, mówię, nie. znalazł się tak zepsuty, tak nikczemny, tak nie mówię nieuczciwy, ale nawet płaszczykiem uczciwości nie odziewający się, iżby się przyznał że był z Saturninem w Kapitolu. Ale był twój stryj! Rajmy na to że był; przypuszczam nawet że go tam nie zaprowadziła ani rozpacz po stracie majątku, ani potrzeba połatania swej golizny;, przypuszczam że ścisła z Saturninem zażyłość kazała mu przenieść przyjaźń nad ojczyznę. Miałże dla tego K. Rabiriusz odłączyć się od Rzeczypospolitej, nie stawić się w szeregach tylu dobrych obywateli, którzy stanęli pod bronią, nie usłuchać głosu konsulów, ich rozkazu? Trzy rzeczy, jak widzimy, można było wtenczas uczynić: albo złączyć się z Saturninem, albo z dobrymi

  1. Porównaj z tem opowiadaniem opis wszczętego przez Saturnina rozruchu u Appiana, Wojny domowe, I, 5, u Plutarcha, Marius, 32.
  2. Oprócz osad i miast municypalnych były prefektury, na gorszeni od nich prawie, zakładane w miastach zdobytych, które się potem zbuntowały. Prefekturą rządził prefekt z Rzymu od pretora przysłany.
  3. Obywatele tego kraju, równie jak innych części Italii, zgromadzili się wtenczas do Rzymu na wybory konsulów, na których gdy Saturninus z Glaucyą zamordowali kandydata Memmiusza, wszczął się rozruch, w którym Saturninus ze stronnikami opanował Kapitol, Appian, ibidem. Livius, Epitome, 69. Florus, III, 16.