mniemają iż lada podziękowanie uwalnia. To więc co i wdzięczność przedłuża i następnym wiekom podaje ku wiadomości, nazywają czczem okazaniem, upodleniem, albo odnowieniem mało co potrzebnem, i mniej zdatnem już przeszłej niezwrotnie rzeczy. Takowe maxymy obijając się codziennie o nasze uszy. tłumaczą jaśnie, dlaczego już zwyczaj stawiania nagrobków zupełnie prawie ustał, albo przynajmniej rzadko się kiedy okazuje.
Są którzy ważą się ozwać z Faryzeuszem; poco ten próżny wydatek? już się wyżej powiedziało, jak jest szanowny i zdatny. W innych okolicznościach, albo wcale obojętnych, albo co gorsza nieprzyzwoitych, bądźmy oszczędnymi : poczciwe dzieło nie zuboży. Godni z tych miar równie poszanowania, jak i naśladowania Angielczykowie : ci w tejże świątnicy gdzie królów zwłoki odpoczywają, w Westminster zacnych mężów popioły mieszczą. Każdy który ten skład cnotliwych ludzi, a razem wdzięczność następców ogląda, czuje w sobie dzielne wzruszenie, które go i do szacowania i do naśladowania cnoty wiedzie.
Szanowni, a mało kiedy naśladowani od nas wcale wyrodnych, ojcowie nasi, mieli swoje przywary, bo byli ludźmi, jednakże trzymali się ściśle najistotniejszych obyczajności prawideł. Małżeństwa, krwi, przyjaźni, wdzięczności związki, były u nich, tak jak być powinny, święte i nienaruszone : i widzimy tego dowody w licznych grobowcach po starych gmachach kościelnych, jeżeli je skąd dzikość nie wyrzuciła.
Dawny zwyczaj chowania ciał w kościołach, uwłóczył ich powadze i świętości : w pierwiastkach Chrześciaństwa nie miał miejsca, i sprawiedliwie jest zabronionym; nie idzie jednak zatem, iżby nagrobki godnym tej czci nie były stawiane. Rzymianie przy drogach je stawiali, i stąd ów wyraz niewcześnie, teraz w napisach grobowców używany : sta viator zastanów się podróżny. Nie jest podróżnym, kto przebywając w świątnicy, okiem rzuci na położony w niej nagrobek i napis zmarłemu dany.
Szacowną w xiędze swojej, Monumenta Sarmatarum, zostawił pamiątkę Starowolski : zebrał on w niej wszystkie za swoich czasów będące w Polszcze nagrobki. Z żalem wyznać przychodzi, iż wielu z nich nie dostaje, a po nim tak mało nowych, iż ledwoby dziesiątej części dzieła jego doszły.
Człowiek rozsądny bez nauki, może udać rozumnego; rozumny bez rozsądku, częstokroć za głupiego uchodzi.
Wzgarda tak jak wszystkie ciała, ma wspólne wzruszenie i odpór. Gardzącym wzgardzony gardzi; mądry za nic głupiego nie ma; głupiemu mędrzec najnikczemniejszym staje się widokiem.
Wzruszenia wewnętrzne pospolicie nieszczęść naszych bywają przyczyną; ten który je tak pokona, iż na wzgardę nieczuły; a umie się raz wraz do drzwi przed sobą zamkniętych powracać, może być pewen, iż nakoniec co chciał, to zyska.
Nie na to się trzeba wysilać, iżbyśmy nie byli oszukanymi, ale żeby nas jak najmniej oszukiwano. Ujść sideł niezliczonego tłumu filutów, najbystrzejszy przemysł nie zdoła; nie masz albowiem takiego oszukacza, któregoby albo lepszy od niego, albo równy przynajmniej nie oszukał.
Kto z pierwszego wejrzenia wydaje się frantem, nie umie rzemiosła; najlepsze to jest frantowstwo, które za prostotę uchodzi.
Łatwa jest rzecz lud oszukać, ale gdy pozna, iż był oszukanym, nie ma się już po co wracać ten, który oszukał.
Często zdarza się w dysputach iż utrzymujący nic wierzy, a sprzeciwiający się nie rozumie.
Niewdzięczność zawsze jest godna nagany, ani ją to usprawiedliwia, gdy udaje, iż dla zysku dobrze czyniącego otrzymała dobrodziejstwo; jakażkolwiek mysi była tego, który nam dogodził, dość że dogodził : trzeba być wdzięcznym.
Częstokroć marnotrawstwo zyskiwa imie hojności : ta tylko godną jest chwały, która się na dobre działania wylewa.
Ilekroć trafia mi się widzieć dzieci igrające razem, zewszebym się o tego zdatność założył, co inne jak konie wprzęga, a sam furmani. Takim w niemowlęctwie był zapewne Juliusz Cezar, który potem mówił : iż wolałby pierwszym być na wsi, niż drugim w mieście.
Niedowiarstwem wszyscy prawie grzeszą, oprócz chwalonych.
Nie zawsze jest to prawdą, co wszyscy mniej bacznie powtarzają, iż o umarłych, albo dobrze mówić trzeba, albo nic; niechby szedł za tem mniemaniem dziejopis, nie wiedzielibyśmy o prawdzie.
Ostatnim jest to stopniem kłamstwa, gdy kłamca nakoniec sam sobie wierzy.
Pierwsze myśli w pisaniu, mówią, najlepsze : możnaby dodać, iż drugie najzdatniejsze.
Skarżymy się na głupich, iż wiele o sobie rozumieją : a jak inaczej głupim być można?
Rzadko naśladowca zasłużył na naśladowanie : czuł się być pasterzem Horacyusz, gdy naśladowców owcami nazwał.
Wychodzę właśnie z domu, gdzie byłem zaproszony na obiad, a zastawszy kilka dam młodych, grzecznych, kształtnych i modnie przybranych, wróżyłem sobie, iż się zabawię; zawiodłem się zupełnie. I zaraz zapobiegając zarzutom o niegrzeczność, proszę czytelników, iżby mię raczyli do końca cierpliwie wysłuchać. Obiad to przyniósł, co zwyczajnie na początku, uczty przynoszą; zrazu głębokie milczenie, odezwy dalej niekiedy, przy końcu wrzask : wstanie go od siołu zakończyło; i gdy jedni odjechali, ja z pozostałymi zatrzymałem się, i niektóre damy. Po kawie nastąpiła ciągła rozmowa, a że właśnie dzień był pocztowy, wpadliśmy w politykę. Rzecze kto, iż to w przytomności dam, nieprzyzwoitość, one zaczęły : i tak żwawa o interesach czterech części świata, o Arystokracyi, Oligarchji, Demokracji, wszczęła się dysputa, iż znudzony dyssertacyami, a bardziej jeszcze żwawością zapalonych Amazonek, uciekłem z posiedzenia, i powróciłem do domu.
Gdy Henrykowi IV królowi francuzkiemu, podał krawiec projekt o sądach, kazał zawołać kanclerza wielkiego, aby mu wziął miarę na suknią. Trzeba się każde-
