Strona:Czary i czarty polskie oraz wypisy czarnoksięskie.pdf/215

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Pytanie XI: Jako ma sobie sędzia postępować, gdy już męczy czarownice i inne złoczyńce?
Pytanie XII: Jeśliżeby powołana o czary, z niewczasów, z frasunku i mąk umarła w więzieniu, godzili się ją chować jako i drugie ludzie na miejscu święconem?
Pytanie XIII: Jako czar pozbywać?
Drugie wydanie „Za staraniem i kosztem Wiel. Consystorza Gdańskiego... w Gdańsku u Jana Daniela Stolla 1714“, str. 88.

122   Cautio criminalis seu de processibus contra sagas. Znam wydanie: Solisbaci 1695.

123   Książki tej nie widziałem. Cytuję według Encyklopedji kościelnej III, 629—630. Tytuł instrukcji brzmi: Instructio circa iudicia sagarum, iudicibus eorumque consiliariis accomodata. Romae primum 1657, nunc iterum pro bono publico anno MDCLXXXII edita. Gedani. 8 str. in 40. Książeczka ta składa się z instrukcji, listu pasterskiego, sententiae et regulae quaedam iuris i notandum, w którem sędziom zaleca czytać Czarownicę powołaną i Cautio criminalis. Wkrótce wydanie to przedrukowano, bez roku i miejsc druku, in 120, dołączając tekst polski.
Finkiel podaje (4393 i 4499) jeszcze dwa wydania: Kraków 1705 i Wilno 1721.

124   Światłemu temu mężowi dziękowała za działalność Drużbacka w wierszu: „Sprzeczka z różnymi zakonnikami o upiorach, którym autorka tych wierszów wiary nie daje“:

Że teraz djabłów nie zna Częstochowa,
Królowa nieba nadgrodzi ci sama,
Żeś z Jasnej Góry zkopciałe czernidła
Ztarł, wychędożył, lustr wrócił bez mydła.
Poznałeś, duchem prorockim natchniony,
Fałszywych osób bezbożne wykręty.
Wyniósł się z niemi z granic duch zmyślony;
Co więc prawiły: mój pyszny, nadęty,
Mój pijak główny, mój mi kraść pozwala:
Baba hultajka, a na djabła zwala.
Oswobodziłeś i szlacheckie domy,
Chaty wieśniaków prostych, bojaźliwych,
Bo kiedy do nas przyszedł czart łakomy
Wymusił, co chciał: jeszcze słów złośliwych
Nagadał; teraz każdy go wypędza.
Bez exorcysty, kropidła i księdza.

125   Więcej szczegółów w „Encyklopedji Kościelnej“ t. III.

126   Jan Chryzostom Bohomolec urodzony na Białej Rusi 27 stycznia 1724 r., wstąpił do Towarz. Jezus. w r. 1739. Przez dłuższy czas był wileńskim magistrem nauk wyzwolonych i filozofji tudzież prefektem szkół. Był misjonarzem i cenzorem jezuitów warszawskich do r. 1771, wreszcie profesorem prawa kanonicznego. Po skasowaniu zakonu, któremu służył przez 34 lata,