przyrodzonym; jest i nieprzyrodzone, pokazujące skutki podobne tylko przyrodzonym przez omamienie zmysłów ludzkich: jako kto chleb je — zda mu się mąkę dmuchać, i kto wino pije — zda się że je szyją albo czołem wyrzuca, i kto miecze połyka — zda się gromadę igieł drobnych wyrzucać. A to zowią Praestigią, z której pochodzi dwojakie czarnoksięstwo: jedno zowią Opida, które rękom i inszym członkom człowieczym władzę i prędkość odejmuje, i bez zwierciadł, blach, pierzcionków, obrazów, kamieni nic czynić nie raczy. Drugie na imię Pharmatica, już niżej położone, które przy każdem kurzeniu związków, trunków, zmysły ludzkie jako chce oszukiwa.
Jedna naturalna — t. j. należyte skrytych własności, cnót, mocy, jakiej natury spenetrowanie, sympatji i antypatji wszystkich rzeczy, czas, miejsce, sposób uważając, stosowanie i kombinowanie, co się cudem u nierozeznanych zdaje. Bardzo była in usu Persów, od nich się nauczyli Marcion i Manes. Jako to jest magia naturalna, że Tobiasza w Piśmie Św. ślepota żółcią ryby ugojona; w bęben z skóry wilczej zabębniwszy, drugi bęben z skóry baraniej rwie się i pada: bo wilk z baranem mają nienawiść naturalną; że Turczyn w Wenecji ołowiem roztopionym ręce sobie umywał, nic ich nie obraziwszy; że na ukąszenie jaszczurki Tarantuli niemasz innego remedium, tylko słuchać muzyki, po niej tańcować aż do potu (Alexander ab Alexandro Lib. 2. Genialium Dierum). Tej naturalnej magii jest autorem Adam, według Delriona, mając tę wlaną sobie od Boga przy swojej kreacji scjencję, którą w swoich sukcesorach całemu światu komunikował. Po nim doskonały był naturalista Salomon, mający także infusam scientiam, ale tylko naturalem, non supernaturalem, który disputavit super lignis a cedro quae est in Libano usq. ad hyssopum według trzecich ksiąg królewskich cap. 4., t. j. o drzewach, bydlętach, ptakach, o wężach, rybach, o dyspozycji świata, o mocy, o dzielności żywiołów, o czasie, o gwiazdach, o cnotach skrytych ziół, jako księga mądrości to mu wszystko przypisuje, cap. 7, ale te księgi jego potem spalone
