kasy ekonomicznej Kalisza sumę 50.000 złp. na rzecz „upiększenia miasta“[1].
Niestety porządkowanie miasta rozpoczęto od usuwania dawnych murów miejskich, tudzież resztek starego zamczyska; na usprawiedliwienie jednak Kaliszan, przypomnieć należy, że burzymurstwo było wogóle cechą pierwszej połowy wieku XIX i stało się powodem zniszczenia całego szeregu średniowiecznych zabytków. Bądź co bądź do roboty wzięto się energicznie, przeprowadzono szereg nowych ulic, rozszerzono, lub przedłużono niektóre dawniej już istniejące arterye. Najradykalniejsze zmiany przeprowadzono około kolegiaty, gdzie zburzono szereg budynków, by odsłonić widok na centralny wjazd do miasta od strony wschodniej. Iście wielkomiejski wygląd otrzymał wówczas Nowy Rynek, później płacem Ś-go Józefa zwany. Po zburzeniu paru domków mieszczańskich, wybudowano tam pałac Trybunału cywilnego województwa kaliskiego, w lat zaś parę później przebudowano pałac Komisyi Wojewódzkiej. Dwa domy prywatne ozdobione filarami harmonizowały z temi pięknemi gmachami, „wskazując wyraźnie“, jak słusznie zauważył Parczewski, „na wspólny architektoniczny motyw, na pewną inspiracyę architekta wojewódzkiego, dążącego widocznie do estetycznej harmoni ogólnych lini i zarysów miasta“. Jakie wrażenie robił ówczesny Kalisz na tych, których losy zaniosły nad Prosnę, świadczy entu-
- ↑ Trwałym pomnikiem wysiłków rządu zmierzających do podniesienia Kalisza pozostały „Akta upiększenia miasta“ znajdujące się w archiwum magistratu. Nie mając możności zapoznania się bezpośrednio z temi aktami, czerpiemy odnośne wiadomości z dzieła Parczewskiego „Rys historyczny i t. d.“
