Jakkolwiek piętnaste stulecie było zenitem pomyślności dla miast polskich, jeszcze i w wieku XVI-tym daleki był Kalisz od upadku. Można nawet skonstatować tam wówczać rozwój rzemiosł, wyrażający się w organizacyi cechów. Jeszcze w roku 1576 i 1585 tworzą się cechy garncarzy i piekarzy. Cechy krawców, kuśnierzy, szewców uzyskują w wieku XVI potwierdzenie swych przywilei[1].
Źródłem pewnej i stale trwającej zamożności Kalisza, były jego wiejskie posiadłości.
Dzięki nadaniom książąt Wielkopolskich miasto Kalisz posiadało szereg wsi jako to: Tyniec, Dobrzec Wielki i Mały, Wolicę, Chełmce, Szałe, Saczyn, Takomyśl, Ostrów i Pieczyska. Wsie dawały miastu poważny dochód; w niektórych z nich znajdowały się folwarki, które wypuszczano w dzierżawę, nadto poważne zyski przynosiły i czynsze płacone przez włościan, siedzących na źrebiach i ogrodach miejskich. Włościanie ci byli dziedzicznymi posiadaczami swych działek, mogli je sprzedawać i darowywać za wolą swych „panów“ — to jest rajców kaliskich. Panowie rajcowie byli w stosunku do swych poddanych kolektywnym dziedzicem. Wójt kaliski z ławnikami na wiecach sądowych sądził sprawy zachodzące pomiędzy poddanymi, w księgach radzieckich wpisywali oni tranzakcye majątkowe, pod kierunkiem władz wreszcie miejskich odbywały się po wsiach wybory przysiężników, którzy pilnować mieli porządku we wsi, skła-
- ↑ Chodyński: Kieszonkowa kroniczka historyczna miasta Kalisza str. 26 — 28.
