Strona:Artur Schopenhauer - O wolności ludzkiej woli.djvu/298

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
Energia — Energie. 480. ’Ενεργεια. — Słowo utworzone przez Arystotelesa. — Miara zdolności działania, dana w określonym stanie — w odróżnieniu od stałej siły (Sigwart: Logik II3, str. 166.)
Essentia — Zob. existentia. 437, 451, 476.
Etyka — Ethik. 349, 350. Moral. 351, 352, 435, 479. Różnicę między etyką (morałem), a moralnością podaje sam Schopenhauer na str. 352. — Etyka jest wiedzą o moralności (zob. morał), o moralnem chceniu i działaniu.
Ewentualny — eventuell; — możliwy. 388 i i.
Przez „ewentualnie, możliwie“ tłumaczono nieraz niemieckie „etwan.“
Existentia — 437, 451, 476. — Istnienie w czasie, przestrzeni i w związku przyczynowym. — Dasein.
Essentia — byt; także: istota. Zob. przyp. 146 i 147. Sein. Treści tych pojęć i ich stosunek przechodziły najrozmaitsze koleje. Charakterystycznem jest n. p. u Scholastyków, że uważali istnienie (existere, esse) tak samo za cechę i orzeczenie tego, co jest (essentia), jak inne cechy i orzeczenia, i że przyznawali mu taką samą zdolność stopniowania intenzywności (bardziej być, mniej być).
Occam n. p. nie robi żadnej różnicy między „Existentia,“ a „Essentia.“
W jakiem znaczeniu Schopenhauer tych wyrazów używa dowiadujemy się zupełnie jasno od niego samego (III. 437). To, co istnieje, musi być, t. zn. musi posiadać określoną istotę. I odwrotnie.
Zob. „Forma.“ — Por. I. 649. — II. 56.
F.
Fantazya — Phantasie, Einbildungskraft. Zdolność uobecniania sobie przedstawień.
Fenomenologia — Phänomenologie. Nauka o zjawiskach (fenomenach). [N. p. u Hegla: „Phänomenologie das Geistes,“ — u Hartmanna: „Phänomenologie des sittlichen Bewusstseins.“]