Ta strona została przepisana.
które.... zgoła od żadnego doświadczenia niezależne... Przeciwne im są wiadomości empiryczne, czyli takie, które są możliwe tylko „a posteriori,“ t. zn. przez doświadczenie. Z wiadomości „a priori“ nazywają się zaś czystemi te, które nie mają żadnej empirycznej domieszki.“ (Kr.cz. r., 2. wyd. str. 648). Apryorycznemi są formy wyobrażania, a priori jest wszystko, czego w naszem wyobrażeniu i myśleniu nie możemy opuścić, ani pominąć, co więc posiada apodyktyczną pewność, t. zn. bezwzględną konieczność.
Następcy Kanta biorą to „a priori“ częściowo w znaczeniu bardziej logicznem, częściowo bardziej psychologicznem, stosownie do tego, czy im idzie o wartość, jaką ono posiada dla poznania, czy też o jego początek (źródło). Do takiego psychologicznego przesunięcia jest skłonny także Schopenhauer. „Filozofia Locke’a była krytyką czynności zmysłów: Kant natomiast dostarczył nam krytyki czynności mózgu.“ (Św. j. w. i p. T. II. R. 1. — II. 20). „Że czas i przestrzeń są związane z podmiotem, że są sposobem, w jaki się odbywa w mózgu proces przedmiotowej apercepcyi....“ (l. c. R. 4. — II.“). Następnie zob. R. 4, str. 48 (l. c.), gdzie jest mowa o apryoryczności prawa przyczynowości i o błędzie, jaki się popełnia, przyznając mu źródło empiryczne. R. 4. jest cały poświęcony wiedzy apryorycznej („Von der Erkenntniss a priori“). Str. 56: „Póki się nic nie zmienia, nie należy się pytać o żadną przyczynę: gdyż niema żadnej racyi a priori, by z istnienia rzeczy obecnych.... wnioskować o jakiejś zmianie.... Lecz mogą istnieć racye a posteriori, t. zn. czerpane z dawniejszego doświadczenia.“ „....że wyobrażenia przestrzeni i czasu są zupełnie różne od empirycznych, całkowicie niezależne od wszelkiego wrażenia, działającego na zmysły, warunkując to wrażenie, ale nie przezeń warunkowane, t. zn., że są a priori....“ (Sw. j. w. i p. T. I. § 15. — I. 117).
Następcy Kanta biorą to „a priori“ częściowo w znaczeniu bardziej logicznem, częściowo bardziej psychologicznem, stosownie do tego, czy im idzie o wartość, jaką ono posiada dla poznania, czy też o jego początek (źródło). Do takiego psychologicznego przesunięcia jest skłonny także Schopenhauer. „Filozofia Locke’a była krytyką czynności zmysłów: Kant natomiast dostarczył nam krytyki czynności mózgu.“ (Św. j. w. i p. T. II. R. 1. — II. 20). „Że czas i przestrzeń są związane z podmiotem, że są sposobem, w jaki się odbywa w mózgu proces przedmiotowej apercepcyi....“ (l. c. R. 4. — II.“). Następnie zob. R. 4, str. 48 (l. c.), gdzie jest mowa o apryoryczności prawa przyczynowości i o błędzie, jaki się popełnia, przyznając mu źródło empiryczne. R. 4. jest cały poświęcony wiedzy apryorycznej („Von der Erkenntniss a priori“). Str. 56: „Póki się nic nie zmienia, nie należy się pytać o żadną przyczynę: gdyż niema żadnej racyi a priori, by z istnienia rzeczy obecnych.... wnioskować o jakiejś zmianie.... Lecz mogą istnieć racye a posteriori, t. zn. czerpane z dawniejszego doświadczenia.“ „....że wyobrażenia przestrzeni i czasu są zupełnie różne od empirycznych, całkowicie niezależne od wszelkiego wrażenia, działającego na zmysły, warunkując to wrażenie, ale nie przezeń warunkowane, t. zn., że są a priori....“ (Sw. j. w. i p. T. I. § 15. — I. 117).
