Strona:Artur Schopenhauer - O wolności ludzkiej woli.djvu/275

 176) „Gdyż to, dzięki czemu (się coś dzieje), jest jedną z szeregu przyczyn.“
 177) Cyceron, zob. przyp. 78).
 178) Diodoros Kronos, jeden z Megarejczyków, uprawiających erystykę. Wynalazł dowód mający obalić pojęcie możliwości (κυριευων). Um. r. 307.
 Chrysippos (280—209). Stoik. Determinista, zbliżający się w wielu punktach do Schopenhauera, opiera się na zasadzie wystarczającej podstawy. Ziszczanie się przepowiedni było mu upragnionym argumentem. — Determinizm Stoików ma charakter fatalizmu. Zob. przyp. 158.)
 179) Lukianos, grecki sofista, raczej satyryk-moralista, niż filozof, ur. w r. 125 po Chr. w Samozacie. — Pozostawił przeszło 80 dzieł, przeważnie treści satyrycznej. Wyszły we Florencyi w r. 1496.
 180) Klemens Alexandrinus. Umarł około r. 211. Jeden z gnostyków (γνωσις: poznanie, wiedza). — Gnostycy pragnęli z tej γνωσις uczynić podstawę i zasadę wiary (πιστις). Na tych pojęciowych podwalinach budowali Klemens i Origines system chrześciańskiej dogmatyki.
 181) „Ani pochwały, ani przygany, ani honory, ani kary nie są słuszne, jeśli dusza nie posiada wolnej władzy pożądania lub wyrzekania się czegoś, lecz jest winą mimowolną“.... „Żeby Bóg zwłaszcza nie był nam sprawcą zła.“
 182) Nemezyusz, biskup z Emezy, jeden z przedstawicieli patrystyki po-augustynowskiej.
 183) W oryginale: Ventilation.
 184) W oryginale: Kontroverse.
 185) „Następnie jednak człowiek nie jest dobry, ani też nie leży to w jego mocy, by był dobry, albo dlatego, że nie widzi, jakim powinien być, albo widzi, lecz nie chce być takim, jakim widzi, że powinien być. — Następnie: po części dlatego, że nie wie, nie ma wolnej woli, by wybrać to, coby dobrze czynił, po części widzi, coby należało dobrze uczynić, i chce, lecz nie może tego wykonać z powodu oporu cieles-