Strona:Andrzej Niemojewski - Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych.djvu/44

zgniecenia secesji, czy to Arjan czy Nestorjanów. Teraz weźmie się do regulowania swej polityki zewnętrznej. Roku 391 arcybiskup Teofil spali na czele podburzonych tłumów Bibljotekę Aleksandryjską, posiadającą 700000 zwojów a w nich całą literaturę egipską, indyjską, grecką, rzymską. W roku 415 biskup Cyryl ręką tłumów sfanatyzowanych zamorduje aleksandryjską filozofkę Hypatję, córkę matematyka Teona. A wreszcie cesarz Justynjan (527 — 565) zamknie wszystkie szkoły filozoficzne greckie i chrześcijaństwo na tysiąc lat pozostanie — bez konkurencji.
 Jedne teksty zniszczy, drugie poprawi, trzecie opatrzy komentarzami, co do czwartych wytworzy TRADYCJĘ ROZUMIENIA. Cofnie wstecz wiedzę. Ziemia, powiada Lelewel, znowu przybierze kształt czworokąta z górą spiczastą a ciała niebieskie, koło niej chodząc, będą dzień i noc sprawiały „a oto niebiosa słupami dźwigane, z ziemią razem czterema ścianami obwiedzione i sklepieniem pokryte, pod którem sklepieniem nad wodami, nad wszystkiemi ciałami ziemskiemi i niebieskiemi unosić się będzie Duch Boży“...
 „Wystarczy sobie uprzytomnić“, powiada Vollers, „zbiorowe rezultaty myśli przeważnie helleńskiej, prace matematyków i astronomów, przyrodników i geografów, historyków i literatów i porównać z niemi sferę interesów duchowych, metodę i kierunek pracy umysłowej następnego tysiącolecia, gdy wytyczną jej miarą była kosmologja Genesis, rytuał ksiąg Lewitów, symbolika Daniela i model Namiotu. Z tego punktu widzenia zwycięstwo chrześcijaństwa kościelnego, ściślej mówiąc rzymskiego kościoła państwowego, nie jest niczem innem, jak zamurowaniem kultury krajów nadśródziemnych i zawisłych od niej północno-alpejskich. Potrzeba było całego tysiącolecia, zanim zabrano się do usunięcia gruzów i do nowej przystąpiono budowy, a dziś jeszcze jesteśmy w toku tej pracy, której końca przewidzieć niepodobna“. Jest to, wedle niego, „wypieranie starej kultury krajów nadśródziemnych przez zalew przeważnie azjatycki“. Następuje „ton katechizmu i ambony, ba! rozmyślne zacieranie i przysłanianie faktów niewygodnych“, rośnie mistrz duchowy Syna Legendy, jego wychowawca, twór-