mięźliwości, nauczaniu ludzi. Ale te różnice pouczają nas tylko, która odmiana prototypu jest wcześniejsza a która późniejsza. Oannes zjawia się w Babilonji jako rzecznik kultury w ogóle, Jan zaś w Palestynie jako rzecznik kultury moralnej.
Odzywają się tu echa najstarszych tradycji całego Starożytnego Wschodu a Palestyny w szczególności. Jeżeli totemem narodowym plemienia francuskiego jest kogut a Ateńczyków sowa, nie pomylimy się bardzo twierdząc, iż totemem narodowym żydów była ryba.
Prócz Oannesa spotykamy jeszcze podobne rybo-astralne twory w piśmiennictwie starożytnem. Sprawę tę tak szczegółowo opracował Dupuis, który także w Janie widział Ryboboga Oannesa, że wypada mi tylko przypomnieć niektóre fakty.
Ryba Mieczowata, widniejąca pod konstelacją Koziorożca, określała w starożytności bardzo ściśle noc najkrótszą, gdyż o zmroku wschodziła na niebo a o świcie schodziła z niego. Powiadano o niej, że wieczorem wychodziła z Morza Czerwonego i szła do Memfis. W tem znaczeniu uczyła ona rzeczywiście ludzi astronomji.
Takiemi samemi rybo-astralnemi tworami są Oes i Odakon, jak mniema Dupuis, Odagon.
Ponieważ świętojanki obchodzimy w czasie letniego przesilenia słońca, przeto wypadałoby zastanowić się nad różnicą, jaka zachodzi pozornie pomiędzy systematem Łukasza a wywodami Dupuis.
Właściwie różnicy niema. W systemacie, o którym mówi Dupuis, Ryba Mieczowata wraz z konstelacją Koziorożca będzie o 60° przesunięta w lewo a w systemacie Łukasza (w Epoce Bliźniąt) odpowiadać jej będzie konstelacja Ryb. W czasie letniego przesilenia w systemacie Łukasza o zachodzie słońca Ryby będą się ukazywały na widnokręgu wschodnim a o świcie zachodziły, jak to w systemacie z Epoki Baranka czynić będzie Ryba Mieczowata w Koziorożcu. A więc u Łukasza „Gwiazda Jana” będzie określała długość najkrótszej nocy.
Jan „poprzedza” Baranka, czyli totem Jezusa. Tu system astralny Łukasza daje nam pewną wskazówkę co do tradycji historycznej. Po kulcie Chrztu Janowego następuje Kult
Strona:Andrzej Niemojewski - Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych.djvu/231
Ta strona została przepisana.
