Strona:Aleksander Humboldt - Obrazy natury T1.djvu/51

rozwinąłem dokładniej w piśmie, ułożoném w Kumana pod nadpisem: Fragment d’un tableau géologique de l’Amérique méridionale. (Journal de Physique, Messidor an IX). Osobliwszą jest rzeczą, że już Krzysztof Kolumb w jedném swojém doniesieniu urzędowém zwraca uwagę na związek, zachodzący między kierunkiem prądu ekwinokcyalnego, a postacią wybrzeża Wielkich Antylów. (Examen critique de l’hist. de la Géographie Tom. III, p. 104—108).
 Północna, lepiéj uprawna część prowincyi Caracas, jest krajem górzystym. Łańcuch gór nadbrzeżnych porozpadał się, równie jak Alpy szwajcarskie, na rozliczne jarzma, czyli pasma górzyste, które otaczają doliny podłużne. Najsłynniejsza z nich jest powabna dolina Aragua, w któréj dojrzewa w znacznéj ilości indygo, cukier, bawełna, a co najosobliwsza, nawet pszenica europejska. Do brzegu południowego téj doliny przypiera piękne jezioro Walencyi, po staroindyjsku Takarigua zwane. Kontrast przeciwległych jego brzegów nadaje mu uderzające podobieństwo do jeziora Genewskiego. Puste gór pasma Guigue i Guiripa, są wprawdzie mniéj poważném i mniéj wspaniałém nacechowane piętnem, niż Alpy sabaudzkie, lecz zato téż brzegi Takariguy, krzakami bananów, mimozami i tryplarisami gęsto zarosłe, przewyższają pod względem malowniczéj piękności, wszelkie winnice krainy Waadt. Jezioro to rozciąga się na długość blizko 10 mil morskich (których 20 idzie na 1° równika); nad jego zwierciadłem panują rozliczne kępy, których obwód ciągle się powiększa, z przyczyny, że parowanie całej tej wodnej kotliny daleko jest znaczniejsze, niżeli dopływ wody strugami. W przeciągu lat kilku nawet mielizny zamieniły się na rzeczywiste wyspy. Dano im odznaczającą nazwę, nowo zjawionych Las Aparecidas. Na wyspie Kura bywa uprawiany dziwny rodzaj psianki (Solanum), którego owoc do jedzenia jest przydatny, a który opisał Willdenów w dziele Hortus Berolinensis (1816, Tab. XXVII).
 Wyniesienie jeziora Tacarigua n. p. m. jest prawie o 1400 stóp (dokładniej podług moich wymiarów o 230 toazów) niższe od średniej wysokości doliny Karakas. Jezioro samo przechowuje