Strona:Aleksander Czolowski. Wysoki zamek (1910).djvu/56

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kres walce. Kazał przeciąć rury, któremi szła woda do klasztoru i w ten sposób zmusił matkę, iż zgodziła się wydać córkę. Do rozstrzygnięcia króla miała pozostać „w sekwestrze“ w komnatach Wysokiego Zamku.
„Sam starosta jechał po nią i przyprowadził ją na zamek, stojąc u stopnia u jej kolebki (pojazdu) i uczciwość wszelką onej wyrządzając. Księżna stara została w klasztorze, a miasto niej dał starosta siostrę swoją, Herburtową Dziedziłowską, która ustawicznie przy księżnie młodej na zamku była. Lecz księżna Halszka jako smutno przyjechała na zamek, tak ustawicznie na łóżku swem siedziała twarzą ku ścianie, a nic innego jeść nie chciała, jedno to, co jej matka posyłała“.
Minęło dni kilkanaście nim nadeszła odpowiedź króla, na którą Halszka, zalewając się łzami, czekała z trwogą. Wyrok królewski wypadł na korzyść Łukasza z Górki. Starosta oddał mu księżne, pomimo jej protestów i oporu. Gdy „do kolebki wsiadać nie chciała“, wojewoda użył przemocy: wywiózł ją ze Lwowa do swego zamku w Szamotułach, gdzie pędząc życie jakby w niewoli, „nie doznała szczęścia ani chwili“.
Piotr Barzy, starosta lwowski, a zarazem kasztelan przemyski, zajęty ciągle „na wielkich sprawach Rzeczypospolitej“, bo jako poseł do państw zagranicznych, gościem bywał we Lwowie. Wskutek tego w starostwie, zostawionem na łaskę podstarościch i burgrabiów, działo się nie najlepiej. Odbiło się to przedewszystkiem na obu zamkach, które nie naprawiane, wkrótce znalazły się w stanie nader opłakanym, a nadomiar w r. 1565 spłonęła siedziba starościńska, Niski Zamek.
Skargi na ten stan rzeczy spowodowały, że gdy Piotr Barzy umarł w r. 1569 w Hiszpanii, król Zygmunt August, w myśl uchwały sejmowej, zaraz w styczniu 1570 zesłał do Lwowa swego dworzanina, Andrzeja Owadowskiego, aby dokładnie zbadał stan starostwa lwowskiego i jego obu zamków, a chwilowy zarząd starostwa powierzył Andrzejowi Barzemu, bratu zmarłego.
Owadowski z danego mu polecenia wywiązał się nader sumiennie. Po kilkutygodniowej pracy zbadał wszystko i spisał inwentarz, w którym na czele podany opis Wysokie-