Ta strona została uwierzytelniona.
nych przez niego rzeczy, a ten, do którego uciekł, zapłaci winę pięćnadzieścia[1]
Za zabicie rycerza oznaczona była kara 60 grzywien, ścierczałki (scartatillusa) 30, szlachcica i sołtysa 15 (ar. 97). Kmieć zabijający kmiecia płaci kasztelanji 4, a krewnym 6, a gdyby nie mógł, ukarany będzie śmiercią (55). Szlachcic zabijający kmiecia płaci 3 grz. rodzinie i 3 panu, do którego zabity należał. Jeżeli należał do dwóch panów, ci podzielą się trzema grzywnami. Za zranienie szlachcica 10, za zranienie kmiecia przez szlachcica — ⅔ kary «bolącemu» a ⅓ sądowi (87). Jeżeli kmieć raniący i ranny należą do jednego pana, pierwszy zapłaci drugiemu pół grzywny a jego panu jedną. Jeżeli należą do dwóch panów, ci podzielą się jedną grzywną (91)[2].
- ↑ Dwie były kary pieniężne ustawowe siedmnadzieścia (septuaginta) — królewska, niemiłościwa, wynosząca 14 grzywien i piętnadzieścia lub pięćnadzieścia (quindecim) — 3, 6 lub 7 grz. Niezgodność nazw tych kar z ich wartością nominalną nie została dotychczas należycie wyjaśniona. Patrz Piekosiński, «W sprawie grzywien karnych w dawnej Polsce» (Kwart. hist. Lwów 1894, VIII), Hube, Prawo polskie XIII. s. 157. Początkowo płacono te grzywny skórkami. W XIII. w. 3 grzywny karne a w XV. 5 równały się jednej rzeczywistej.
- ↑ Lelewel (Polska dzieje i rzeczy jej, VIII) podaje, że za zabicie chłopa w XIII—XIV w. płacono w Wielkopolsce 6 grz., w Mazowszu 8, w Małopolsce. 10. Zamieniwszy zaś grzywny na monetę nowoczesną, robi następujące zestawienie:
Za zabójstwoZa rany
Rodzinie Panu Rodzinie Panu W Wielkopolsce 185 z. 185 z. 35 z. 70 z. „ Mazowszu 296 z. 20 gr. 296 z. 20 gr. 15 z. 12 gr. 20 z. 16 gr. „ Małopolsce 370 z. 246 z. 20 gr. 15 z. 12 gr. 7 z. 21 gr.
