Strona:Życie płciowe i jego znaczenie.djvu/037

dać swe jajka w osobnem naczyniu. Gdy weźmiemy mleczaka, i trzymając go nad ikrą nią potrzemy jego stronę brzuchową, wtenczas wylewa się i nasienie na jajka (kulki ikrzate) i je zapładnia. Cała tajemnica zapładniania polega więc na łączeniu się dwóch przeciwności, zdolnych wydać trzecią jedność.
 Podobnie jak u ryb, zapłodnienie może nastąpić u wszelkich wyżej uorganizowanych zwierząt a także i u człowieka tylko wtenczas, gdy męska i żeńska komórka w ten sposób się połączą, że pierwsza przeciśnie się główką przez drugą, tak iż zobopólne jąderka mogą ściśle się zmieszać. Z takiego płodu wytwarza się następnie nowa istota odnośnego gatunku. U zwierząt ssących jako też u człowieka zapłodnienie i rozwój zarodka nie dokonywa się zewnątrz organizmu, jak np. u ryb, ale wewnątrz ciała żeńskiego.
 Dla lepszego rozpoznania wyżej wspomnianych przeciwności niech posłuży następujący krótki opis płciowych narządów człowieka.
 Męski narząd płciowy. U mężczyzny tworzą się plemniki w dwóch gruczołach, nazwanych jądrami. (Ryc. 1.) Oba te gruczoły są jednakże, co do wielkości, budowy i położenia, złożone z bardzo delikatnych kanalików.
 Prawidłowo rozwinięte jądro ma około 5 cm długości i 2½ cm szerokości, oraz 3 cm grubości, waży zaś około 16 gramów. W jądrze rozróżniamy dwie części:
 1. właściwe jądro, mające wygląd nieco spłaszczonego małego jaja i zajmujące trzy czwarte całej masy, i
 2. przyjądrze, wydłużony wałeczkowaty organ, przylegający do dłuższej części właści-